Vorig jaar waren we op de burelen nog verbaasd dat we zo eensgezind waren in onze eindejaarlijstjes. We hadden toen een viertal duidelijke winnaars. Met ieder drie stemmen, van de welgeteld 23 lijstjes. Dus afgetekend was het niet, maar toch…
Dit keer hebben maar liefst 27 lijstjes. En ook nu hebben we een vijftal platen die drie keer genoemd zijn. Zo zijn daar Gonzo-alumni Chat Pile en Use Knife. De derde is Kelly Lee Owens, met wie een interview voor het blad net niet doorging. Nummer vier is Richard Dawson (zie Benjamin Van Vliets interview met de beste man in Gonzo (circus) #121). Maar voor het eerst (in ieder geval in mijn bestaan als hoofdredacteur) hebben we zelfs een artiest in de top die ook vaak in andere jaarlijstjes voorkomt. Worden we mainstream? Te eensgezind? Gaan we met de tijd mee? Of is het gewoon een feit dat Kendrick Lamar met ‘Mr. Morale & The Big Steppers’ een monument van een album heeft gemaakt (met de daarbij behorende live-optredens)? Ik opteer gretig voor die laatste optie.
Daaronder staat weer een hele resem aan bands en artiesten die tweemaal worden genoemd, zoals Black Country, New Road, Wormrot, Noori & His Dorpa Band, Carate Urio, Bill Callahan en Gilla Band. En ook onze coverster van deze editie, Truus de Groot, duikt twee keer op. En dat zelfs in twee verschillende gedaantes; één keer met haar boek en één keer met haar tentoonstelling in Rotterdam. In deze editie kijkt ze terug op haar tijd bij Plus Instruments en de totstandkoming van de plaat ‘Februari-April ’81’ in een extra lange Gewezen Schat.
Verder is de collectie van de hoogtepunten van onze schrijvers weer een kleurrijk allegaartje van muziek, boeken, games, kunst, podcasts en zelfs videoclips (in het lijstje van Bouke Mekel). Maar niet alleen de inhoud, ook de vorm waarin ze gepresenteerd worden gaat alle kanten uit: ouderwets gerangschikte toptienen, een dubbele topvijf en alfabetische, dus hiërarchieloze opsommingen. Pernilla Ellens heeft maar een lijstje van zeven ingeleverd, terwijl Stijn Buyst twee darlings moest killen omdat hij aanvankelijk twaalf genomineerden trachtte binnen te smokkelen. Worden jaarlijstplekjes volgend jaar onderling verhandeld, alsof het stikstofrechten zijn?
Kleurrijk is ook deze nieuwe Gonzo (circus). Zo hebben de artiesten die we aan het woord laten veel met kleur. Kunstenaars Antonio Jose Guzman en Iva Jankovic reisden bijvoorbeeld naar India om de culturele rol van indigo te onderzoeken en die uitkomsten te gebruiken in hun installaties en performances. The Paper Ensemble gebruikt een strook blauw papier van zeven bij tien meter als instrument. En B., de zanger en tekstschrijver van Birds In Row, vraagt zich in zijn teksten af hoe kleurenblinden kunst ervaren. En daarnaast is de titel van hun nieuwe plaat ‘Gris Klein’ een verwijzing naar Yves Kleins oer-kleur ‘Klein Blue’.
Ik wens iedereen vooral ook een kleurrijk 2023 toe. Wij zijn alvast begonnen met de cover van deze editie, want die heeft ook een kleurrijke verandering ondergaan.
En voor nu veel lees-, kijk- en luisterplezier.
Tijs Heesterbeek
Hoofdredacteur