Hoe meer je van een bepaald muziekgenre hoort en hoe meer je erin verdiept, hoe minder ervan je uiteindelijk te pruimen vindt. Want na al je onderzoek kom je er altijd weer achter dat er maar een handjevol muzikanten is dat in staat is om iets er echt bijzonders mee te doen. Neem deze twee recente platen: de tweede plaat van de Britse singer/songwriter Steve Adey en de zesde van zijn Ierse collega Adrian Crowley. Beiden zitten in hetzelfde wereldje, zullen elkaar misschien wel eens tegen gekomen zijn. Hun stemmen lijken op elkaar, hun geluid is vergelijkbaar: broeierige, gedragen liedjes met lijntjes naar Will Oldham, Bill Callahan (Smog) en Scott Walker. Maar u voelt hem al aankomen: waar Adey met deze ingrediënten een monumentale, prachtige plaat maakt, blijft Crowley steken in liedjes die weliswaar heel mooi zijn, maar nergens onmisbaar. Laat van beiden een liedje horen aan een oningewijde in het genre, en hij zal waarschijnlijk niet eens door hebben dat het verschillende artiesten zijn. Maar laat hem een tijdje kauwen op de liedjes, en hij zal erachter komen dat het Adey-liedje bij iedere kauwbeurt verdiept, en dat dat van Crowley al snel verteerd is. Dat zit hem deels in de teksten. Die van Adey zijn onbestemd, soms ultrakort, en schetsen niet meer dan een situatie of een vage emotie, die je als luisteraar dan mag gaan invullen. Crowley blaast emoties op tot veelzeggende metaforen en gezwollen zinnen, zoals I folded up the tear soaked pages / of careworn lines and forlorn phrases. Maar vooral zit het verschil hem in aandacht, inzet en ambitie. Adey speelde voor de plaat gedurende enkele dagen met zijn band live verschillende versies van de liedjes in, die hij daarna gedurende een paar jaar knippend en plakkend tot een geheel smeedde. Crowley houdt het daarbij vergeleken allemaal vrij traditioneel: de liedjes zijn ambachtelijk geschreven, gearrangeerd en opgenomen, met op de geijkte momenten een dramatische cello, en alles lijkt vooral in dienst te staan van het liedje. Adey lijkt het daarbij meer om geluid an sich te doen, en om de zoektocht naar nieuwe vormen. Enfin, zoals gezegd, u hoort het verschil misschien niet eens, en Crowley verdient alle lof voor zijn mooie plaat. Maar ik ga weer even een paar maandjes kauwen op het kunstwerkje van Adey.