In het kader van Art Rotterdam nodigde polymorphisch productie platform DE PLAYER Guds Söner uit om een performance te doen. Als onderdeel van de festiviteiten had THE PLAYER een eigen zaaltje verworven in de BKVR, temidden van het feestgedruis.
Het duo, ook bekend onder de naam The Sons Of God , bestaat uit Leif Elggren en Kent Tankred. Ze werken sinds 1988 samen aan een immer uitdijend oeuvre van performance-art, video en experimentele muziek, dat gedocumenteerd wordt met cd’s en dvd’s. De uur durende performance die Guds Söner ten beste gaven op de zondagmiddag maakte gebruik van in het oeuvre terugkerende thema’s als lichamelijkheid en spiritualiteit en leek uiteindelijk het meest op een shamanistisch ritueel.
Enigszins raadselachtig opent de voorstelling met beide, in keurig pak en stropdas gestoken heren die achter elkaar een rondje lopen door de zaal, terwijl het publiek plaatsneemt. Als iedereen uiteindelijk zit, neemt het duo zelf ook plaats op twee stoeltjes voor een bureau waarachter een projectiescherm hangt. En dan begint de muziek – een klanklandschap dat doet denken aan het gegier van de wind achter een rijdende trein, of een toilet dat in slow-motion wordt doorgetrokken. De heren doen hun ogen dicht, knikkebollen en lijken een tukje te willen doen terwijl de kakafonie aanzwelt. Maar makkelijk gaat dat niet. Hun lichamen beginnen spastische bewegingen te maken – ledematen verkrampen, nekken en hoofden zwaaien alle kant op, en de herrie wordt harder en harder. Soms is het alsof een hart klopt in de maalstroom, die een energie door de lichamen gaat, bijna als in een trance, en die zich stuiptrekkend een weg naar buiten vecht.
Plotseling stopt het geluid. Een zalige, fysiek voelbare stilte daalt neer, en de heren zitten weer kalm. Dan staan ze op, lopen elk naar een andere kant van de zaal waar een stapeltje stoelen al staat te wachten. Ze beginnen de stoelen over de vloer te schuiven, de ruimte verkennend, lijkt het wel. Het geschuif brengt veel gepiep en geknars teweeg. Met de stoelen als instrumenten begint het duo een stuk abstracte muziek te improviseren. Wild knarsend, schurend en piepend razen de heren over de vloer van de ruimte, totdat ze met veel vaart tegen elkaar knallen.
Ze gaan achter de tafel staan, en opnieuw begint het lawaai aan te zwellen, het geluid van een menstruerende kettingzaag. Opnieuw beginnen de lijven te schudden met steeds heftiger convulsies. Schijnbaar ongecontroleerd beginnen de heren door de ruimte te lopen, ledematen schudden, verdraaide gezichten. Een van hen, Leif Ellgren begint over de vloer te rollen, de ander, Kent Tankred, gaat op het bureau liggen, dan glijdt hij er opnieuw vanaf, terwijl Ellgren tegen de tafel begint op te klimmen, die Tankred schuin houdt. Weer geschud en gezwaai met lichamen. Tankred zakt op de vloer, Ellgren tilt hem weer op. Het geluid begint fysiek onaangenaam te worden, door het aanhouden geraas en gegier klinkt een stem die onverstaanbaar maar in het Frans begint te spreken. Nog meer gezwaai van lichamen.Een stropdas gaat af. En dan ineens stopt het geluid – de claustrofobie is ten einde. Het duo loopt in stilte naar de achterkant van de zaal, uit het zicht van het publiek. Het projectiescherm licht op. Tegen de achtergrond van door elkaar en over elkaar heen gemonteerde beelden van Hitler, Stalin, Bush, Nixon en beelden van exploderende dorpjes in de Vietnamese jungle, vertelt een stem kalm hoe georganiseerde religie, en de rooms-katholieke kerk in het bijzonder, de spirituele krachten in de mens hebben geperverteerd. Guds Söner willen in hun performance deze spiritualiteit bevrijden van de ketenen van de religie. Sinds 8 december 1996 hebben ze een object gevonden om die krachten te kanaliseren. Sinds kort hebben ze dat vaartuig in een digitale vorm kunnen bundelen, om die nu te openbaren. Op het scherm beginnen de cijfers weg te tikken, zoals in een oude speelfilm. Zal het dan toch nog gebeuren? Geloof, hoop en liefde? Beelden verschijnen die doen denken aan regendruppels tegen een ruit. Dan verkleuren de beelden. En dan is er niets. Wit. Einde film. Guds Söner komen weer naar voren. Daverend applaus.
Buiten staat organisator en Supreme Commander van THE PLAYER Peter Fengler achter een tafel met uitgestalde cd’s van Guds Söner. Ook is er met THE PLAYER samengewerkt aan twee audio-releases. Een ervan heeft als afbeelding op de hoes een 17e-eeuws grafisch hoogstandje: een gravure die bestaat uit een enkele spiraal die zich in fijne cirkels naar het centrum draait, cirkels die dankzij verdikkingen van de lijn samen een portret van Christus vormen. Diezelfde vorm, is door Fengler gegoten in polyurethaan tot de heuse vinyl-LP die gravure altijd al was. Helaas onbespeelbaar, maar de bijbehorende cd bevat genoeg experimentele muziek om dit goed te maken.
Gezien: THE PLAYER, Rotterdam, 12 februari 2012