Mats Gustafsson, Johan Berthling en Andreas Werliin, vormen samen Fire!, alsook de kern van Fire! Orchestra, een uit de hand gelopen nieuwjaarsfeest. Bij het debuut (‘Exit!’ (2013)) telde de groep nog dertig muzikanten, voor de vierdeling,’Ritual’ is het orkest ingeperkt tot een schamele eenentwintig leden. Dat resulteert in een iets compacter geluid dan op vorig plaatwerk, al is dat natuurlijk een zéér relatieve term in dit geval. ‘Ritual’ is een exuberant en gul stuk muziek geworden, dat de luisteraar alle hoeken van de kamer laat zien, maar meer nog dan ‘Exit!’ en ‘Enter’ een échte suite, met kop, middenstuk en staart. Het verhaal start met het rond een knallende riff opgebouwde ‘Ritual, Part I’, om te vervolgen met ‘Part 2’, waarop Mariam Wallentin (Wildbirds & Peacedrums) en Sofia Jernberg mogen schitteren op vocalen, ondersteund door een bijzonder vief blazerspatroontje. ‘Part 3’ start met een stukje abstracte noise van Andreas Berthling (samen met broer Johan in Tape), om te evolueren naar een mijmering van Wallentin en Jernberg, met de blazers in een geduldig stuwende, maar vooral ondersteunende rol. ‘Part 4’ opent met een bedachtzame drumsolo van Werliin, bijgevallen door het gitaarduo-onder-hoogspanning Julien Desprez en Finn Loxbo, om vervolgens een funky ader aan te boren, waarop het hele orkest groots loos kan gaan, inclusief freestyle vocalen. Gustafsson sluit af met een rondje “slide sax”. Afsluiter ‘Part 5’ is met zijn luttele acht minuten de enige track die we op Mind The Gap gestansd kregen – die beluister je dus maar gewoon zelf. Wij kijken alvast reikhalzend uit naar de live-versie van ‘Ritual’ op 3 juni in Antwerpen. Overigens met alweer verse leden: trompettist-extraordinaire Nate Wooley heeft al present getekend. Ook moedertrio Fire! blijft gestaag releasen. Vaststelling nummer één bij de eerste beluistering van ‘She Sleeps She Sleeps’: Berthling speelt contrabas tegenwoordig, wat meteen een meer aan jazz gelieerd geluid oplevert. Vaststelling nummer twee: de grooves zijn van de traagste die Fire! al uit hun mouw schudde. De allesverscheurende groove maakt plaats voor gedeconstrueerde riffs. ‘She Sleeps She Sleeps’ mikt op de diepte, in plaats van het heelal. Een reactie op het maximalisme van Fire! Orchestra? Op de titeltrack ragt Oren Ambarchi (die samen met Fire! ook al de langspeler ‘In The Mouth – A Hand’ maakte) een serieus stukje mee op gitaar, en dat vanuit Chinatown, Melbourne. Op de twee laatste tracks komt Leo Svensson Sander de groove aandikken op cello. Afsluiter ‘She Penetrates The Distant Silence. Slowly’ sleept zich zeventien minuten lang voort aan het tempo van een dodenmars. De nieuwe Fire! is Fire! in een donkerzwarte versie. Wie daar moeilijk mee omkan, hoeft maar naar ‘Ritual’ terug te grijpen.