In twee uur en een kwartier waren de 55.000 kaartjes uitverkocht zonder ook maar één naam op het programma te bespeuren. De festivalkoorts op zijn hoogtepunt met torenhoge verwachtingen als gevolg. Het volk schreeuwde om fatsoenlijke headliners, maar kreeg ze niet. Beleefde de hype afgelopen weekend zijn hoogtepunt? Gonzo (circus) stond met koepeltent en plunjezak klaar om het uit te vogelen.
Dag 1
James Blake staat ons als eerst op te wachten. Louter dubstep maken doet de jonge Brit al lang niet meer. Alleen de subtiele bassen herinneren ons nog aan zijn vroege 12inch periode. De reacties op zijn debuutalbum waren verdeeld, maar op Lowlands blijkt de vertaalslag van studio naar bühne goed te zijn gelukt. De beatgedreven liedjes met het gemanipuleerde stemgeluid van Blake golven van fluisterniveau tot climax. Aangenaam en bij vlagen mooi. Door naar de Trippple Nippples, het Japanse equivalent van Chicks on Speed maar dan extravaganter en wel oprecht idioot. Gestoken in fundoshi’s, knipperlichttentakels en god mag weten wat zorgen zij voor het eerste feestje in de X-Ray. De hysterische electroclash mag muzikaal weinig om het lijf hebben, aanstekelijk is het zeer zeker wel. Beardyman volgt met zijn stemsample/laptop act maar de beats blijven kinderachtig steken tussen eurodance en vermoeiende electrohouse. En wat ook niet meehelpt, is de inmiddels onbegaanbare X-Ray. De intieme hangar zou de rest van het festival last blijven houden van een hardnekkig capaciteitsprobleem.
Bier halen, bier drinken en bla bla. Bekenden uit alle hoeken en gaten dienen zich aan en voor je het weet is het avond. Paul Kalkbrenner opent de deuren van de eerste dansnacht. Na de deejayfilm ‘Berlin Calling’ is zijn sterrendom voorgoed opgetekend en weet hij precies wat de toen om het technopubliek naar zijn hand te zetten. Een man met geroutineerde maniertjes te over, die kennen we inmiddels. Een goede sound heeft hij wel: melodieuze techno vol energie. Maar lang aanhoren is geen optie want The Gaslamp Killer lonkt. De Amerikaan uit de Flying Lotus-stal heeft al meerdere malen bewezen een begenadigd mash up-deejay te zijn, maar is niet op zijn plek in de ruime India. Hoezeer genrediversiteit in een set kan worden gewaardeerd, op ‘Come Together’ van The Beatles en ‘House of the Rising Sun’ van The Animals zit het beatvragende publiek niet te wachten. En wij eerlijk gezegd ook niet. De omschakeling naar drum-‘n-bass en dubstep komt abrupt maar de keuze is te vlak. Terug naar een zweterige X-Ray waar oudgediende Lady Aida acid en techno uit oude tijden brengt. Zij mocht toewerken naar wat het hoogtepunt van de nacht zou worden: Kyle Hall uit Detroit geeft technoles met stuwende no-nonsense techno even energiek als intelligent. We houden van de gruizige klappers uit de FXHE-catalogus en Kyle ook, en wat hij verder allemaal op de draaitafels legt is een raadsel, maar fantastisch zeker wel. De overwinningsset van het festival. Ondertussen dwalen we door de nacht van tent naar tent. Het is een bezopen bende. Iedereen is de weg kwijt. Achter mij vraagt iemand wanneer James Blake begint. Ik stuur ‘m vriendelijk naar de bravo. Voor ons lijkt het tijd voor de campingtent. Maar eerst nog een klein biertje in de Lowlounge: het hol op afstand dat nuchter niet bestaat. Tussen guitige dwazen zonder horloge drinken wij tot ver in de ochtend. Morgen bestaat niet.
Dag 2
Een paar uur later: wakker worden in een natte slaapzak, het luchtbed is leeg, een blik bier gedrukt in de rug en een gebroken hoofd. Kamperen is heerlijk. Net zoals Agnes Obel maar half twaalf op het terrein staan is slechts een illusie. Geen vrees, het lijf zal Suuns wel halen. Onze lievelingen uit Montreal met hun synthgedreven rock en shoegaze ogen vermoeit maar verbeten. Er wordt eerlijk en gepassioneerd gespeeld. Steeds schakelen tussen drumritme, beat, gitaarakkoord en keyboard. Wederom een geslaagde set van de jonge belofte, divers en avontuurlijk. Apparat laat zijn nieuwe plaat ‘The Devil’s Walk’ horen met band. Elektronica meets pop, net zoals Trentemoller dat doet. Een divers optreden volgt, soms raakvlakken met Massive Attack en Radiohead, dan weer speelse elektronica met shoegaze-invloeden. Apparat heeft goede muzikanten om zich heen verzameld en brengt een degelijk verhaal. Wat voor verhalen Omar Souleyman allemaal verteld weet niemand, maar waar hij verschijnt, gaan de handen in de lucht. De bruiloftszanger uit Syrië mengt Dabke (authentieke volksmuziek uit Syrië en Libanon) met pompende eurodance. Omar is zeg maar de Dries Roelvink van zijn thuisland. En iedereen vindt het prachtig. Al moeten velen, incluis mijzelf, toekijken van buiten, want de X-Ray is wederom onbegaanbaar door alle drukte. Het openlucht podium van de Lima biedt wel alle rust. Timber Timbre heet het trio uit Canada, al vier albums op de naam maar is nooit echt opgepikt. Sombere folk en blues voor een donkere nacht op het platteland. De nummers zijn instrumentaal, stemmig en stroperig. Voor een klein uurtje maken we een nachtelijke rit door de graanvelden, terwijl de autoradio een soundtrack van David Lynch speelt. Applaus. Ook applaus voor Amon Tobin, de slimme beatmaker uit Brazilië presenteert zich met audiovisueel spektakel in de Bravo. De set-up van Isam: Tobin zit gevangen in een podiumbrede kubusconstructie versierd met matrixachtige projecties. Jawel: sinds zaterdagavond 21:30 is op Lowlands installatiekunst popcultuur geworden. Dubstep cut-ups vallen uit de lucht en slaan in stukken op de grond. De versnipperde beats volgen de beelden, na 50 minuten draaien de rollen om en gaat het geluid meer leven en is het genieten van zijn abstracte hip hop. Tobin stuurt de aanwezigen met een geslaagde ervaring de nacht in. Function en Regis aka Sandwell District hebben individueel en als onderdeel van het collectief SD hun sporen in de techno verdient, maar hun set kon de platte jaren negentig techno niet onstijgen. Geen enkele beweging in de tracks, alleen maar een vlakke kale kadans. En dat is saai. Sinds het album ‘Loudboxer’ uit 2002 heeft Speedy J de experimentele contreien verlaten en bezigt alleen nog maar harde techno. Als Collabs bijvoorbeeld, zijn project met Chris Liebing. Maar het geluid is nog eentoniger dan het voorgaande. En dat drie uur lang. Platte techno boeit niet. Maar het zal de overvolle Bravo een worst wezen. Zij dansen de conga op een vloer van lege sluitzakjes. Het synthetische zweet gutst overal. Alsof Lowlands een Awakenings is. De oude housegoeroe Rahaan uit Chicago draait nog tot laat nobele deephouse en aanverwanten in de X-Ray. Hij bedankt het publiek voor alles. Zij dansen door. Ons licht is al lang uitgegaan, maar wanneer weten we eigenlijk niet.