Op een festival dat zowel muziek, als kunst, als performances brengt, hangt een van die onderdelen er vaak een beetje verloren bij. Zielig weggestopt in een tent aan de zijkant van het terrein waar je constant de dreun van het hoofdpodium hoort. Zo niet op Urban Explorers.
De opzet van UE zorgt er voor dat het wonderwel lukt om bezoekers in gelijke mate bij alle onderdelen te betrekken. Het gaat bijna vanzelf. Gedurende tweeënhalve dag lang verandert de omgeving van het hoofdkwartier in de Voorstraat in een cultuureiland binnen de binnenstad van Dordrecht. Je ziet in de buurt steeds mensen met grote radio-ontvangers lopen, op de hoek van het drukke Statenplein staat de performance ‘Het Glazen Huis’ waarvan het winkelende publiek maar slecht kan inschatten of het echt, of kunst is (over beide morgen meer), en zo nu en dan komt de Elektruck, een tot muziekwerkplaats omgebouwde stadsbus, de hoek om denderen. En het trekt allemaal een grote verscheidenheid aan geïnteresseerden aan, niet louter mensen die voor de grote namen komen.
Zo zit ik bij Fieldhead naast een dame op leeftijd in een bloemetjesjurk, die aandachtig blijft luisteren, zelfs wanneer de hevig ruisende drones de overhand krijgen. Het is dan ook een mooi optreden. Want Fieldhead heeft twee violisten bij zich om zijn pastorale ambient extra kracht bij te zetten. Zo nu en dan ligt er een beat onder en doet het een beetje denken aan de eerste twee Murcof platen. De strijkers tillen de muziek duidelijk boven het niveau van Fieldhead’s vorig jaar verschenen lp uit – die van zichzelf al fraai is – en ik hoop van harte dat de band ooit een van hun live sets uit zal brengen.
In dezelfde zaal in Pictura geeft later in de middag Lovis acte de présence. Deze vier studenten van de Utrechtse Hogeschool voor de Kunsten balanceren tussen elektro-akoestische kamermuziek en verstilde popliedjes. Met cello, piano, viool, laptop en melodica worden mooie miniatuurtjes gemaakt, die bovenal het predicaat lief verdienen (in een van de nummers bleek het zachte blije babygekir helemaal geen sample te zijn, maar een kindje op de eerste rij. Het paste er naadloos in). Het dreigt zo nu en dan wel erg zijig te worden, maar met name de nummers die door de mannelijk zanger gezongen worden zijn van zo een breekbare schoonheid, dat je ze alles vergeeft.
In het gat tussen de middag- en avondoptredens is er tijd voor de verschillende excursies, zoals bijvoorbeeld de geurexpeditie op het water van Maki Ueda, die ik min of mee noodgedwongen laat schieten omdat ik door een aanhoudende verkoudheid toch niets ruik. Wel brabbel ik mijn grootste geheimen (ja ja) in een van de plastic oortjes die her en der in stegen en aan brugleuningen zijn opgehangen. In galerie Recycle X hangt een geborduurde interactieve kaart van de omgeving waarmee je andermans geheimen kunt terughoren op de plaats waar ze werden ingesproken. Helaas is de geluidskwaliteit zo belabberd (ook doet de helft van de playback het niet) dat het vooral raden is naar wat er gezegd wordt; volgende keer beter. Wel prima is het eten dat in festivalrestaurant Roodkapje wordt geserveerd (en in deze tijd van drankmuntjes is het systeem met viltstiftkruisjes om te controleren wie welke gang al gehad heeft net zo charmant als dat het lek is).
Net op tijd kom ik bij Greg Haines binnen gerend en tref daar… een violiste! Niet zo gek, want de viool speelt ook een belangrijke rol op Haines meest recente plaat, maar een mindere artiest had wellicht de strijkers eveneens uit zijn laptop getoverd. Hier dus niet, en dat is een goede keuze. Terwijl Haines wisselt tussen piano en elektronica, voegt de met overtuiging gespeelde viool een emotionele diepgang toe die ik op Haines’ ingetogen en uitgesponnen platen soms een beetje mis. Ook live beginnen de nummers dromerig, maar terwijl Haines zichzelf al spelend samplet, zwelt het geluid aan en het einde galmt groots na in het Energiehuis.
Die Anarchistische Abendunterhaltung (DAAU) werd pas laat toegevoegd aan het festival, maar is daarom niet minder welkom. In de programmering van UE lijkt de band een beetje een vreemde eend in de bijt, maar het Belgische kwartet blijkt een aangename afwisseling met alle laptoppers en post-rockers (en ze hebben ook twee strijkers, dus waar maak ik me druk over). DAAU maakt met klarinet, accordeon, cello en staande bas een punky mix van onder meer zigeunermuziek, rockriffs, tango en jazz, en doet dat op zo’n manier dat een heel eigen stijl ontstaat. De bandleider introduceert de nummers erg laconiek, maar er is niets lauws aan de performance. De muzikanten zijn foutloos en vol overtuiging en slepen de luisteraars moeiteloos mee. Helaas laat het schema net al bij Greg Haines geen tijd voor een toegift. Gelukkig hebben we Tim Hecker nog om naar uit te kijken.
En die doet eigenlijk precies wat er van hem verwacht wordt. Zonder projecties of andere afleiding creëert hij vanachter laptop en keyboard zijn soundscapes, grotendeels in de stijl van het voorlaatste album, ‘Harmony In Ultraviolet’. In golven spoelt een complexe mix van drones, radioruis, overstuurde gitaren en synths door de donkere hal heen. Soms neigt het naar shoegaze, soms naar ambient, soms is het bijna industrieel. Ik vind ‘Harmony…’ vaak klinken als de soundtrack voor een gruizige metropool bij nacht, een gevoel dat ik ook hier weer heb. Des te venijniger steekt het genadeloos helle licht dat direct na Heckers hypnotiserende set aan gaat.
Om nog maar te zwijgen van de beukpartij van Aux Raus die in Bibelot gaande is. Hun mix van metal-punk en gabber is een logische, maar niet eindeloos houdbaar (om het zacht uit te drukken). Maar de zaal heeft er lol in en het gaat probleemloos door op de harde drum & bass die Black Sun Empire vervolgens draait. Erg subtiel is het allemaal niet, maar na een hele dag in de zon heen en weer sjouwen en bier drinken is dat misschien maar beter ook.
En wederom slaapmuziek vanavond: Greg Haines treedt nog een keer op, deze keer zonder violiste, midden tussen de stapelbedden. Als er vijftien mensen zijn is het veel, maar Haines doet desalniettemin zijn best op zeer zachtaardige ambient en live piano. Heel mooi, en ik hoop tegen beter weten in dat hij er morgenochtend nog steeds zit. Misschien een idee voor volgend jaar?