Een forse tegenvaller was TEC ART in Rotterdam. Hoewel er een aantal waardevolle stukken stonden in de voormalige opslagloods, viel er tussen alle uitgestalde stukken dermate samenhang te bespeuren dat de tentoonstelling meer weg had van een uitdragerij. Een hele hippe weg, dat wel.
De directe oorzaak van dit gebrek aan richting, leek er mee te maken te hebben dat TEC ART een ‘mash-up’ was van verschillende tentoonstellingen, namelijk GOGBOT 2013, de Twente Biënnale, waar een voorschotje van GOGBOT 2014 doorheen geroerd was. Aan die laatste was tevens het overkoepelende thema van Spaceship Earth ontleend, een concept van technologie goeroe Buckminster Fuller. De stukken die echter verband leken te houden met dit thema moesten om de aandacht van vechten met stukken die er bij de haren bijgesleept leken en maar zeer zijdelings betrokken leken met technologie. Jammer genoeg dat uitgerekend een paar van juist deze stukken wel zeer nadrukkelijk aanwezig waren door knalharde geluidstracks die door de betonnen tentoonstellingsruimte dreunden als het eerste het beste middelbare schoolfeest, waar het in elk geval op de laatste dag toch al niet overdreven druk was.
Tot overmaat van ramp was informatie over de bedoelingen van TEC ART en die van de uitgestalde werken nogal karig, de fotokopietjes van een enkele goedwillende maker daargelaten. Bij diverse betonnen pilaren kon je met je smartphone langs een QR-code strijken, zodat je in een klap op het internet alle informatie kreeg die je wilde. Voor de holbewoners die zo’n ding niet bezaten, was er echter weinig voorhanden om meer wijs te worden. Overigens werd er maar weinig gebruik gemaakt van de QR-codes, zo lijkt de voorzichtige constatering.
Het enige fraaie aan ‘Ratchet’ van Via Oral was de zachte gloed die de videoprojectie wierp over de sculpturen van Stefan Gross. De zo te zien uit kunststof en plakband samengestelde reconstructies van een vliegtuigmotor en een uit elkaar gevallen koelkast lagen als geheimzinnige artefacten op de betonnen vloer. Voor de rest was ‘Ratchet’ vooral een videoclip van Nicki Minaj waarover pornoplaatjes gemonteerd waren, met het geluidsvolume op 11. Wat de relatie was met de rest – een raadsel.
Al dat ‘dick in your face’ dreunde ondertussen wel knalhard door de betonnen opslagloods, wat met enige concentratie kijken naar de andere werken haast onmogelijk maakte. Tot overmaat van ramp had datzelfde Via Oral een stukje verderop een Grindcore Karaoke had neergezet, met al even oorverdovende, je raad het, Grindcore. Die glimlach die je niet had willen onderdrukken, werd effectief van je gezicht geveegd door de 120 decibel die er uit boxen kwam. Maar jong en hip was het wel.
Sekitani liet zien hoe je met dezelfde invloeden als Via Oral ook kunst kon maken die wel charmant, absurd en vooral grappig was. Cartooneske vervormingen – ingewanden veranderden in geslachtsdelen en vice versa in een collage van uitgelaten kleuren. Jaap de Vries riep daarentegen beklemming op met in paspoppen in zwart leren maskers, die, zo leek het wel, in teer gedoopt leken. Ergens bungelde ook nog een zwarte dildo, dus er is nog steeds hoop voor zij die hun seks het liefst een beetje rauw willen.
Deze werken stonden weer in schril contrast met de meer wetenschappelijk verantwoordde projecten, zoals de zonnewagen Nuna 6 van de TU Delft dat vol trots stond uitgestald, samen met andere wondertjes van technisch vernuft uit Nederland, die beter bij het festival-thema pasten. De presentatie van het ‘Seeker’-project van Angelo Vermeulen, een soort kruising tussen een ruimtestation en een caravan, had veel meer aandacht verdiend. Hier zou een Buckminster Fuller inderdaad zijn hart aan ophalen.
De organisatorische schizofrenie was op meer plekken te bespeuren. De zwarte basketbalpetjes van het merk ‘Allah’, hadden maar weinig te maken met technologische of wetenschappelijke innovatie, laat staan met het ernaast tentoongestelde ‘Saksenros’ van Freerk Wierenga , een kolossaal paard van metalen platen, dat blijkens de nodige tandwielen en kettingen moest kunnen bewegen. Wat precies het doel was van de kleine uitstalling met kranteknipsels over Femen was ook nogal vaag. Aan Free Pussy Riot was een avondje gewijd, en hoezeer ondertekende ook instemt met het sentiment – wat heeft het van doen met TEC ART?
Het volledige tegenovergestelde hiervan waren de spaarzame, minimale constructies waaruit de ‘Black Box’ bestond van Arend Groosman. Uitgaande van een paar eenvoudige basis vormen van had hij een kleine wereld neergezet van kleine, hoekige architectonische vormpjes, die op allerlei manieren weer in elkaar leken te grijpen.
Ook David Scheidler haalde zijn inspiratie uit architectuur. Zijn ‘Blocks’ vormde een ander minimalistische contrapunt voor het geweld van Via Oral – gewoon een muur van witte blokken die in een stil hoekje tot leven was gekomen.
Diepgaander en reflectiever was de bijdrage van Sebastian Frisch, ‘Biophonic Gardens’. In een bak met water was een rooster gezet met plantekiemen die zowel reageerden op een geluidsbron van 220 Hz als ook elkaar. Via een koptelefoon viel te beluisteren wat de scheuten in het water elkaar mededeelden. Dit was een fraai stuk dat kunst en wetenschappelijk experiment naadloos in elkaar doet overgaan, en tegelijkertijd een vervreemdend, absurd gevoel oproept – was het nu allemaal een grap of niet?
‘Holy Move’ van Tjalling Visser was een soort opgedirkte fiets waarop bergen van speelgoedafval, waren samengegroeid en waarvan de hoogste bekroond was met een mysterieuze, in zwarte mantel gehulde figuur – een ware gothische kathedraal van afval, en nog op wielen ook.
Matthias König’s even krakkemikkige als amusante machine ‘Lullabye for the Brave’ was uiteindelijk nog het aardigste. Een pickup draait in de rondte, er is iets op gemonteerd dat lijkt op het metalen skelet van een paraplu, waaraan weer een balletje hangt. Het apparaat piept en kraakt terwijl het balletje in de rondte zwaait. Niemand weet wat de bedoeling ervan is, maar het haalde wel de gekke uitvinder in de toeschouwer naar boven.
Gezien: TEC ART 2014 Fenixloods Rotterdam 5-9 februari 2014