Bram Stadhouders Trio & Nederlands Kamerkoor – Henosis
Het gezelschap van 8 zangers (m/v), drummer, elektronicawizard, dirigent en uiteraard gitarist Bram Stadhouders zelf gaat er gelijk vol in. Daarna volgt een etherisch, vloeiend stuk met mooi ingevoegd gitaarspel. Aansluitend komt er een symfonisch, jazzy, rockend stuk – het kan alle kanten op met de rondom de gitaar van Bram Stadhouders opgebouwde composities. Bram schreef deze opdracht voor het North Sea Jazz Festival, waarbij hij geprobeerd heeft om klassiek en geïmproviseerde jazz te verenigen. Het is duidelijk dat Bram uit de improvisatiehoek komt, maar hoeveel er nou precies geïmproviseerd wordt laat zich niet gemakkelijk raden.
Vladimir Rannev – Touchpad
Vier strijkers bespelen een in het volle lamplicht, in het midden van de zaal als lijk uitgestalde contrabas. De met chirurgische precisie uitgevoerde bewerkingen geschieden met volledige toewijding, waarbij vier eveneens uiterst geconcentreerde assistenten de partituren omslaan wanneer dat nodig is. Alles in overeenstemming met de boven het podium vertoonde zwart-wit film, een beetje onhandig want de papierschuivers moeten steeds naar die plek ver weg kijken. De compositie kent weinig tot geen emotie, ontwikkeling, gelaagdheid of verrassingen, piepknars wordt hier kaal, droog en gevoelloos uitgevoerd.
Elena Rykova – The Mirror of Galadriel
Er staat in het echt een tafeltennistafel op het podium, en er hangt een grafische weergave daarvan erboven. Het spel van de twee pingpongers wordt versterkt weergegeven, met geschuif, gebonk, geklik, gerol – erg mooi gedaan en tot in de fijne details uitgewerkt. Aan het eind van de match ligt de vrouw uitgestrekt over haar gedeelte van de tafel.
LeineRoebana – Sybille
De dansers hebben het geluk dat er niet zoveel mensen zijn (het publiek had makkelijk in de bovenzaal gepast), en ze kunnen dus zowat het hele speelvlak van de grote zaal benutten. In de beste traditie van moderne dans betekent dat over en weer rennen, extatische gezichten, moeilijk spel tussen de vier danseressen en een danser – het was al van tevoren uit te tekenen. De hier uitgevoerde moderne dans heeft uiteraard ‘nieuwe’ ontwikkelingen in zich, zoals breakdance en capoeira, maar wat een zwaktebod in een festival als dit. De overeenkomst, zo wordt gesteld, is dat LeineRoebana veel met moderne muziek doet, maar verder dan wat fantasieloos knip- en plakwerk uit freejazz, industrial en fieldrecordings komt het niet – muzikaal lijkt er binnen de moderne dans niet veel opgeschoten te zijn in de afgelopen 50 jaar. De jonge dansers doen hun best en kunnen er waarschijnlijk ook niets aan doen dat ze naar voren zijn geschoven in dit doorgaans vernieuwende en gewaardeerde muziekfestival.
Moscow Contemporary Music Ensemble & Yannis Kyriakides – Music for Anemic Cinema
Deze première is geïnspireerd op een film van Marcel Duchamps. De moderne touch komt van beelden (en geluid) van draaitafels in actie, op schurende oppervlakten. Het door de naald opgepikte schuren correspondeert echter niet met de sprankelende, glijdende tonen die het ensemble voortbrengt, maar het is er hier en daar wel een aangename en verrassende toevoeging aan.
Alexander Manotskov – Der Prozess N1
Op de balustrade van Paradiso hebben zich aan weerskanten twee musici opgesteld, die aan de slag gaan met megafoon en microfoon. Rondzingen behoort voor veel mensen echter nog steeds niet tot muziek, en velen ontvluchten de vaak komische maar inderdaad tegelijkertijd zenuwslopende hectiek. Toch is dit een van de meest simpele en toch enerverende voorstellingen van de avond.
Yannis Kyriakides & Andy Moor (The Ex) – Rebetica
Tijd voor twee oude bekenden op laptop en gitaar, die de Griekse blues oftewel rebetika als uitgangspunt nemen. Het begint met een ingetogen folkdeuntje, maar in de beste traditie van Kyriakides en Moor ontspoort het allemaal langzaam en ongenaakbaar in een wervelende klankmassa waarin het origineel toch nog ergens ver weg te ontwaren valt. Briljante uitvoering, maximale impact. Jammer van het geloop op de achtergrond door de volgende act. Dat is nog vreemder in het licht van de vele ongebruikte ruimte in de grote zaal van Paradiso, terwijl NotU er juist om bekend staat (en Paradiso er altijd veel eer in legt) om optimaal van alle hoeken en gaten gebruik te maken.
Julianna Barwick
Begeleid door feeërieke beelden onderwater, van een vrouw gezien door een rond gat, gaat Juilanna Barwick als afsluiter aan het werk. Ze stapelt daarbij haar hemelse gezang via wat effecten op tot een vlechtwerk dat staat als een gotische kathedraal. Mooi, maar al snel eentonig, en binnen no time verveelt het klaaglijke gedoe tot in het bot. Het gitaarspel van een aardig vriendje verandert daar helaas niets meer aan. Het truukje is te doorzichtig en wordt te rechtlijnig doorgevoerd om nog maar enige bekoring op te kunnen wekken. Als laatst optredende artiest is het bovendien te flauw, gezichtsloos en vervelend om een waardige afsluiter te zijn. Zo valt de avond alsnog in het water, met de daarin ronddobberende Barwick.
Gezien de publieke opkomst, de belegen programmering met vele oude bekenden die ook nog eens meerdere malen optreden, de introductie van zogenaamd moderne dans, en de tranentrekkende uitsmijter lijkt het een goed idee om een streep onder The Night Of The Unexpected te zetten, of in een andere vorm door te gaan. Het briljante en leuk opgezette project heeft in haar bestaan vaak verrast en verblijdt, maar lijkt de laatste jaren de greep op het hier en nu en vooral: het onverwachte te zijn kwijtgeraakt. Maar het netwerk, de kennis en ervaring die aanwezig zijn, staan waarschijnlijk weer garant voor een mooi, nieuw initiatief.
Gezien: Vrijdag 6 september, Paradiso Amsterdam
Foto’s: Pieter Kers