Het staat vast dat ons verlanglijstje van te bekijken documentaires na de recente editie van Docville weer stevig is aangevuld. Nog één film zullen we er voor u uitlichten, maar voor het zover is geven we u nog enkele tips mee van opmerkelijke prenten die we hebben gezien.
Vooreerst willen we u met klem waarschuwen voor ‘How TV Messes With Your Head’, een gruwelijk saai vehikel dat alles in het werk stelt om je goeie wil te verspelen. Men pretendeert algemeen relevante dingen te zeggen over reality-tv, maar er wordt al een eerste kapitale fout gemaakt door uitsluitend te focusen op de situatie in Frankrijk. Ergerlijke tv-fragmenten worden afgewisseld met nog meer ergerlijke commentaar door een filosoof in een rolkraag, die zelfgenoegzaam wat slappe sociologie en belegen psychologie (Freud!) erbij sleurt om zijn gelijk te halen. De filmmakers beseften blijkbaar hoe dun zijn stellingen in feite wel zijn, en halen er te onpas nog wat marketinganalyse bij, waardoor de film hopeloos zwalpt op zoek naar een punt. Het enige positieve dat in dit verband te melden valt: onze knuffelbrit Charlie Brooker heeft over het onderwerp ook al een reeks gemaakt, ‘How Television Ruined Your Life’- veel breder in visie en eindeloos meer boeiend en onderhoudend. En met een eenvoudige zoektocht op Youtube haalt u die direct op uw scherm- terwijl u ‘How TV Messes With Your Head’ hopelijk nergens nog zal tegenkomen (hint: mijd ook ‘Le temps de cerveau disponible’, de Franse titel van de film).
‘Separado!’ probeert van stuurloosheid een stijlkenmerk te maken, maar aanvankelijk wil dat niet zo goed lukken. De zoektocht van muzikant Gruff Rhys (bekend van Super Furry Animals) naar z’n Welshe roots in Patagonië wordt zonder twijfel visueel overdonderend in beeld gebracht- je komt ogen en oren tekort. Maar de film dreigt zichzelf te verliezen in die kakafonie. Is het een psychedelische roadmovie? Een cultureel-historisch document? Of toch maar gewoon een uitgerekte videoclip annex concertfilm? Gelukkig vindt ‘Separado!’ ergens halverwege zijn ‘sweet spot’, en vanaf dan vormen de losse flarden een mooie en boeiende mozaïek. Je blijft zitten met het gevoel dat iemand het roer had mogen nemen om al die indrukken wat richting te geven, maar het geheel is zo zwierig en zo aanstekelijk dat het je als een zomerdeuntje naar het hoofd stijgt. Fans van Gruff Rhys zullen hier misschien nog meer plezier aan beleven- alle sympathie voor de man, maar z’n simpele en maffe popdeuntjes waren niet zo aan ons besteed (alhoewel, ‘gyrru gyrru gyrru‘ is een stevige oorwurm aan’t worden). Niettemin: een aanradertje, zijnde een kleine aanrader.
‘Catfish‘ was één van de grote kleppers op het festival. Vorig jaar schopte de film het tot een cultsucces in de States dankzij het relevante onderwerp (hoe sociaal zijn ‘social media’ nu écht?) en een slimme marketing. Een mens zou er zowaar sceptisch van worden. En met bijgestelde verwachtingen blijft deze film goed overeind- het is inderdaad een zeer kundig gemaakte suspensefilm met een verloop dat bijna aan Blair Witch doet denken- met weliswaar een ‘droomvrouw’ in de plaats van een heks. Herkennen we daar op zeker moment zelfs geen knipoog naar de scène met de zaklamp? De twist in het verhaal valt voor de goede verstaander niet helemaal uit de lucht, maar ze stuurt het laatste halfuur wel in een verrassende richting. Blijft de vraag die ook voor een backlash op het internet zorgde: hoe documenterend is deze documentaire? De opbouw volgt iets té netjes het ritme van een klassieke thriller, en de naïviteit van het hoofdpersonage lijkt in sommige scènes net iets te hard geacteerd, waaruit mag blijken dat lang niet alles zo spontaan op camera werd gevangen. Maar het grootste probleem van de film blijft z’n vluchtigheid- er ligt zoveel nadruk op het truukje met de spanningsboog, dat het menselijke verhaal waar het uiteindelijk om moet draaien niet gaat beklijven. En dat doet de emotionele payoff op het einde te licht uitvallen- alsof de makers er zélf niet zo hard in geloofden.
Ook ‘This Way Of Life‘ is niet zo geloofwaardig als objectief verslag, maar in dit geval is het gebrek aan verdieping een sterkte. De film schetst enkele jaren uit het leven van de familie Karena, die noodgedwongen een nomadenbestaan aangaan, levend op en van het land. Vader Peter Karena is een dromerige natuurmens met een getroebleerd verleden, zijn vrouw de beate stille kracht achter de familie. Je ziet ze eerst met hun kinderen in een bouwval van een huis, dan in een caravan, nog wat later in een schuur. Peter probeert de moderne maatschappij zo ver mogelijk op afstand te houden- gevraagd wat hij voor de kost doet: “What do I do for a living? I live for a living.” Dat blijkt in deze tijd echter niet zo makkelijk, en het levert zijn gezin heel wat problemen op. Alle twijfel over de keuzes van het koppel voor hun familie worden echter van tafel geveegd, wanneer we hun kroost in actie zien: een stel kommerloze wildebrassen die eindeloos ravotten en op geen enkel moment lijken te lijden onder hun bestaan aan de rand. Integendeel: je ziet ze paard rijden door de majesteuze vlakten van Nieuw-Zeeland en voelt zowaar jaloezie opborrelen. ’t Valt af te wachten wat er van hen zal komen wanneer ze opgroeien (we denken onwillekeurig aan de familie Peskowitz in ‘Surfwise‘), maar het is een slimme keuze van de filmers om dergelijke vragen niet te stellen. Ook de familieruzie die aan de oorsprong ligt van Karena’s vlucht in de natuur wordt uiterst eenzijdig belicht. Maar net daardoor wordt ‘This Way Of Life’ een poëtische slice of life, die net zoals zijn onderwerp de complexiteit van het leven vereenvoudigt, om enkel nog de essentiële eenvoud over te houden.