Peripheries: Sound Portrait Belgrade

Twee nieuwe uitgaven van Gruenrekorder laten een compleet andere omgang met field recordings horen. Katharina Klement heeft opnamen gemaakt in Belgrado en volgens een conceptuele benadering een ‘klankportret’ gecomponeerd; Marc Namblard heeft zijn microfoons opengezet in de tropische omgeving van Frans-Guyana en biedt de opnamen onbewerkt aan. Nagenoeg dan, want uiteraard maakte hij uitsneden voor een album van ruim tweeënzeventig minuten met elf nummers. Vogel- en insectengeluiden overheersen de opnamen en die klanken zijn ook voor de leek herkenbaar. Daarnaast zijn er tal van klanken die minder snel een beeld oproepen en zelfs een muzikale associatie hebben. In een van de stukken laten de ritselklanken zich beluisteren als een vreemde elektronische compositie, met een zekere consistentie in klankbeeld en -elementen. De zoemende insecten kunnen in wisselende mate golvende drones creëren en in ‘Forest Drones’ levert het vele gezoem een boventooneffect. De natuur zet soms tevens onverwachte accenten met een roep of een kreet. In ‘Boeuf Mort, Dark Night’ lijken dieren zelfs plaats te maken voor elkaars partijen in het koor. Namblard presenteert een fascinerend klankenpalet met de natuur als componist. Dankzij het begeleidende boekje weten we welke bijzondere klanken afkomstig zijn van apen en kikkers, naast de verschillende vogels en insecten. Klements ‘Peripheries’, oorspronkelijk uitgevoerd als geluidsinstallatie, is gebaseerd op geluidsopnamen in Belgrado vanuit de vraag welke geluiden die stad typeren. De resulterende composities zijn onderling zeer verschillend, maar nooit als geheel rechttoe rechtaan – op wellicht ‘Interviews’ na, waarin mensen vertellen wat ze ‘het geluid van Belgrado’ vinden. De een noemt een trolleybus, een ander de kakofonie van kleine geluiden, iemand noemt de rivier, iemand kerkklokken en ook zegt iemand: de bommen van ’99. Politiek is in een geluidsportret van Belgrado waarschijnlijk onvermijdelijk. Klement heeft ook een compositie opgebouwd rond historische toespraken van Tito en ‘Nijemo Kolo’ is “ter herinnering aan het grote aantal doden die in de stad zijn begraven”, legt ze uit. Het is een hoogtepunt op dit geslaagde album, mede door de soms verrassende bron van sommige klanken. De veelal volle geluidslandschappen heeft Klement zorgvuldig gecomponeerd. Herkenbare geluiden –stemmen, kerkklokken, vogelgekwetter, een accordeon– klinken naast moeilijker te duiden, abstracte maar toch vaak alledaagse stadsgeluiden. Flarden vervormen en verdwijnen voor je er een vinger op hebt gelegd. Daarvoor kun je ook ditmaal terecht in een begeleidend, verhelderend boekje.

tekst:
Robert Muis
beeld:
KatherinaKlement_peripheriessoundpo
geplaatst:
wo 24 okt 2018

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!