November Music 2010 – 10-14 november 2010 – Den Bosch

Het was voor mij de derde keer op rij dat ik het gehele November Music Festival programma in Den Bosch mocht meemaken. En voor dit jaar zelfs van binnen uit, in het hol van de leeuw, vanuit de productieruimte. Wij als VPRO en Concertzender hadden er onze ‘mobile studio’ opgebouwd en deden rechtstreeks verslag. Het zit er nu op! De hoogste tijd deze ervaring met jullie, de ware Gonzo muziekliefhebbers, te delen.

November Music 2010, de achttiende editie, heeft vijf dagen lang mensen en muziek bij elkaar gebracht. In die vijf dagen zijn velen overtuigt en in de ban geraakt van de enorme rijkdom aan muziek die er om ons heen is. Een rijkdom die we behoren te behouden en koesteren, in plaats van loslaten en wegschrijven. De schoonheid in ons allen wordt nu eenmaal gevoed en bepaald door kunst en cultuur. Pakken onze bestuurders en beleidsmakers dat van ons af, dan blijven we achter met een innerlijke emotionele armoede.

Het thema van dit jaar was:

De muziek van nu door de makers van nu!

Met daarop volgend de intentie een programma te willen presenteren met actuele muziek voor mensen, luisteraars, muziekliefhebbers, van hoog tot laag en van jong en tot oud. Nou, dat heeft ieder die het festival heeft bezocht ervaren.

10 november: De woensdag is volgens traditie bedoeld voor de nieuwe generatie musici, muziekbedenkers en muziekconsumenten. Lichtvoetig in de middag, zwaar aangezet in de avond. Het is de dag dat de speciale festivalcomponisten zich presenteren, Peter Adriaansz en Piet-Jan van Rossum.

11 november: De daaropvolgende donderdag wordt het eerste zware geschut ingezet, om daarmee de buitenste geluidswallen te breken. Wayne Horvitz en Eric Vloeimans pakken het nog smeuïg aan, met een voorzichtig scherp randje. Maar The Electronic Hammer, aangevoerd door Henry Vega, en later op de avond het Starvinsky Orkestar met Matthew Herbert, doen de Verkadefabriek op zijn grondvesten trillen. Herbert, begeleid door de fantastische arrangeur Martin Fondse breken het ijs achter de geluidswallen. We komen in een overwinningsroes en stuiven door naar de vrijdag, met nog meer kabaal en stootkracht.

12 november: We krijgen deze dag jazz voorgeschoteld op het scherpst van de snede door Dave Douglas met zijn Keystone, Jeroen van Vliet met Erwin Vann en Jakob Bro. En Scanner moet zich zelfs haasten vanaf onze interview tafel om direct in de Kleine Zaal van de Verkadefabriek met Ensemble MAE  de première te verzorgen van zijn ‘Nocturnal’. Gedurende de dag is Den Bosch ook ingenomen door geluidskunstenaars, die in alle hoeken en gaten hun geluidsbarrières hebben opgebouwd. Jan Van Den Dobbelsteen (lees zijn interview in Gonzo #100) trekt de aandacht met zijn interpretatie van ‘Vexations’. De komende dagen zullen vele beroemde (Daan Vandewalle, Louis Andriessen) en minder beroemde (meisje van 10 jaar met moeder) mensen achter de piano plaats nemen om het stuk van Satie 840 maal te laten weerklinken. En de stad is nu echt gevallen, want ze zijn ‘Imprisoned’ door Rhodri Davis, Jeroen Vandesande, Dyane Donck, Bart van Dongen en Evelien van den Broek met hun intrigerende installaties.

13 november: De zaterdag moet iedereen eraan geloven. Er is één heersende factor: de muziek. En één heer en meester: Louis Andriessen. Als speciale festival gast zal zijn ‘Anais Nin’ weerklinken in Den Bosch. Lovende kritieken, indrukwekkende verslagen, nogmaals een hoogtepunt in het programma van November Music. Maar de zaterdag is overvol. Voordat Andriessen zijn sluitstuk van de dag mag doen, passeren er heel veel concerten. Compositie na compositie wordt op ons losgelaten. Arnoud Noordegraaf, The Indian Core, Rob van Rijswijk, Jeroen Strijbos, Zwerm, Peter Adriaansz, John Cage, Matt Wright en vele anderen. Het is een komen en gaan van uitvoerenden en componisten. Tot we aan het eind van de dag de ontspanning gaan zoeken in W2, tegenover de Verkadefabriek. Anneke van Giersbergen, Tom Pintens (voormalig Zita Swoon) en Krause verpozen ons daar met lichtere meer ontspannende kost, waarna Scanner (Robin Rimbaud) de dag in de nacht mag doormixen.

14 november: Moegestreden beginnen we aan dag vijf. Tijd om in Den Bosch te integreren, na de heuse veldslag van gisteren. Tijd voor onze Bosche inburgeringcursus: de Kunstmuziekroute. Onder een continue doorstromende regenbui, van inmiddels vier dagen, mogen we de stad en zijn bevolking leren kennen. Het zijn vrijwel allen muziekkenners. Van klein tot groot. Met lange witte baard tot donker ogend kind. Van napuberende punker tot gesettelde bedrijfsmanager. Om 12 uur in de middag neem ik plaats bij aanvang van ‘Inner Cities’. Een cyclus voor piano van Alvin Curran die vijf uur zal gaan duren. Extreme verstilling, tranceachtige minimal en heftig dynamische klankerupties. Het stuk zuigt je mee. Ik weet me te ontrekken en mezelf opnieuw te storten in dit kolkende muziekcircus. Enkelen zullen de vijf uur doorstaan. De exclusief ingerichte marktkraam van WORM Rotterdam is vandaag vervangen door de stand van Muziek Centrum Nederland. Alle zalen worden gebruikt voor doorlopende voorstellingen. Filmzaal 5 is omgetoverd tot de elektronische geluidskamer, Cineac Sonore. Yi-Ping Yang laat haar slagwerkcomposities weerklinken in Picos. DJ Concrete draait naast de geluidsinstallatie van Bert Vogels. En loop je de binnenstad verder in dan zijn vrijwel alle openbare ruimtes omgetoverd tot concertzaaltjes. Het is uiteindelijk aan Claudio Baroni met ‘Baltasar’ het festival ’s avonds af te sluiten. Het wordt een gedenkwaardige finale, waarbij beeld, muziek en tekst een wonderbaarlijk verhaal vertellen, waarbij horen en zien ons daadwerkelijk vergaat.