Klopfzeichen

Het trio Kluster was slechts een kort leven beschoren. Dieter Moebius, Hans-Joachim Roedelius en Conrad Schnitzler hadden een onweerstaanbare drang om telkens nieuwe wegen in te slaan. Ze goten hun ideeën in recordtempo in nummers om dan weer verder te gaan met iets anders. De heren namen twee albums op samen met Conny Plank, in 1970, gedurende wat een zeer productieve dag zou blijken. Het derde album uit die tijd is namelijk een liveplaat, en die tellen we niet mee. Kluster zou later nog opnieuw worden opgericht, maar alleen Schnitzler was er van de oorspronkelijke drie bij en er kwam een definitief einde aan de band in 2011 na het overlijden van Schnitzler. Moebius en Roedelius zouden na de split van Kluster verder gaan zonder Schnitzler als Cluster en verder de elektronische muziek exploreren. Met Kluster maakten ze nummers die aan de basis liggen van wat later industrial en noise zou worden genoemd. Duitstalige gereciteerde teksten met een politieke of religieuze inslag vormen de basis van ‘Kluster I’ op ‘Klopfzeichen’, waarin, net als in alle nummers op deze beide platen, geen spoor van elektronica is te bespeuren. Drums, percussie, gitaar, cello en allerlei geluiden die niet afkomstig zijn van instrumenten gecombineerd met de geniale studiohand van Plank zorgen ervoor dat de ideeën van Kluster tot leven komen. Beïnvloed door Joseph Beuys en een absolute drang naar muzikale vrijheid blijken voldoende om nummers te creëren waar geen plaats is voor melodie, ritme of andere houvast. Improvisatie en ter plekke musiceren en opnemen, inclusief tapeloops en andere middelen om feedback en noise te produceren zijn de stenen waarmee de vier stukken op deze twee albums worden gebouwd. ‘Zwei Osterei’ gaat net dat stukje verder dan ‘Klopfzeichen’ als het om noise gaat. We horen flarden Einstürzende Neubauten toen de band nog niet bestond, of Throbbing Gristle in zijn begindagen. Inderdaad, dit is vroege industrial zoals die door de twee voornoemde grootheden bekend werd gemaakt. Kluster is een voorloper en op de gereciteerde tekst na die wat verouderd overkomt, muzikaal nog steeds relevant en interessant. Ook na al die jaren.

tekst:
Patrick Bruneel
beeld:
Kluster_Klopfzeichen
geplaatst:
ma 5 jan 2015

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!