Irrlicht

Er zijn weinig (elektronische) muzikanten die zo’n gigantische discografie hebben als Klaus Schulze (°1947). Hij kan ondertussen terugblikken op bijna honderd releases en dan tellen we zijn activiteiten bij Psy Free (1969-69), Tangerine Dream (1969/70) en Ash Ra Tempel (1970/71) nog niet mee. Zijn hoge productiviteit betekent ook dat het noodzakelijk is om met een fijne kam door zijn oeuvre te gaan. Niet alles is even interessant en vaak zijn zijn albums volledig onderling inwisselbaar, maar dat weerhoudt Revisited er niet van om, telkens in schijven van vier geremasterde digipacks, het volledige van Schulze heruit te brengen. Ondertussen zijn er al twintig opnieuw verkrijgbaar. Het live opgenomen ‘Are You Sequenced’ uit 1996 is één lange trancetrip die eindeloos voortborduurt op psychedelische spiralen en melancholische soundscapes. In ‘Moogie Baby Goes Solo’ bijvoorbeeld klinkt Schulze meer als The Orb dan Alex Paterson zelf. In de begeleidende tekst noemt Schulze het album een reactie op de technobeweging en citeert hij The Orb, Future Sound Of London en
Richie Hawtin. ‘The Crime Of Suspense’ (oorspronkelijk uit 2000 en met rugnummer 85) is grotendeels etnisch getint en valt voornamelijk op door het stemgeluid van de Australische zangeres Julia Messenger. Bij momenten klinkt het allemaal een beetje als Natacha Atlas. Voor het overige is het Schulze ten top: lang uitgesponnen, atmosferisch en af en toe op het melige af. ‘Dziekuje Poland Live ’83’ is een dubbelcd die werd opgenomen in het politiek onrustige Polen ten tijde van het militaire bewind en is in die zin een uniek historisch document. Omdat het louter instrumentale muziek was, vormde het voor de Poolse autoriteiten geen probleem om te spelen in grote steden zoals Warchau, Krakau en Lech Walesa’s thuisbasis Gdansk. Samen met ‘Moondawn’ (’76), ‘Mirage’ (‘77) en ‘X’ (‘78) behoort het solodebuut ‘Irrlicht’-een ‘Quadrophonische Symphonie für Orchester und E-Maschine’- uit 1972 voor de meeste fans en critici tot het allerbeste van Schulze. Het album ademt nog dezelfde kosmische sfeer uit als Tangerine Dream, maar het vormt tegelijkertijd de blauwdruk van alles wat nog zou volgen. In die zin is het inderdaad een essentiële release en dus een klassieker. Frappant alleszins is het feit dat Schulze in die tijd nog niet over een eigen synthesizer beschikte. ‘Irrlicht’ kwam immers tot stand met behulp van een kapotte versterker, een gemodificeerd tweedehands orgel, een cassetterecorder, een goedkope microfoon, enkele filters en de opnames die hij maakte van het Colloquim Musica Orchestra in de Freie Universität Berlin. Daardoor heeft het geluid meer affiniteiten met musique concrète dan met wat we vandaag gemeenzaam als elektronische muziek omschrijven.

tekst:
Gonzo (circus)
geplaatst:
ma 5 jan 2015

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!