Op uitnodiging van Extrapool in Nijmegen en Performance Art Event kwam het rondreizende performance art festival ‘Diverse Universe’ voor het eerst naar Nederland. Na eerder deze week in Eindhoven en Nijmegen streek het circus nu ook neer in Rotterdam. Lokatie was Kunst & Complex –het ‘Diverse Universe’ had zich geen beter plekje kunnen vinden om te landen, hier tussen de met klimop begroeide muren van een fabrieksruïne.
Bij wijze van openingssalvo zette Maurice Meeuwisse de bijl zette in een stapel blokken hout. Daarna mocht iedereen in de catacomben afdalen van de oude fabriek. Na een korte inleiding van organisatrice Ieke Trinks troont een in avondjurk gestoken Nadia Tsulukidze een bewegingsloze, levensgrote barbiepop naar binnen – Kim de Weijer met een lijkwit gezicht, lange slonzige zwarte haren en dode ogen. Op haar jurkje draagt ze als corsage een fleurige strik. Willoos volgt De Weijer de bewegingen van Tsulukidze. Zo ontstaat een spookachtige, beklemmende sfeer waarin Tsulukidze de slappe pop De Weijer aankleedt, uitkleedt, opmaakt en een sigaret doet roken.
Weer opgestegen uit de catacomben is op de binnenplaats de performance te zien van Gwendoline Robin. Na wat inleidende rondjes glazen buizen slepen om een geheimzinnige hoop aarde, zet ze een bivakmuts op – over de gaten van de ogen gaat een duikbril. Er volgt meer geschraap van een glazen buis over beton – Het glas wordt steeds korter, het geluid wordt steeds hoger, als een ijle sirene. En dan ineens gaat een troep strijkers gaat af. Nauwelijks bekomen van de explosie, volgt een daverende dreun – de hoop aarde is geëxplodeerd en daarmee is Robins terroristische actie ten einde. Olaf Mooij’s Rain Car verschafte daarna zowel verkoeling als een komische noot.
Na de pauze is het de beurt volgen de performances van ‘Diverse Universe’. Na tussen de vingers van aanwezigen een net van dunne visdraad gespannen te hebben, overgiet de Koreaan Jung Hoon zijn halfnaakte lichaam met zwarte inkt, waarna hij zijn lichaam als een zwart geblakerde Christus tegen een witte muur drukt. Amber Lee wikkelt zich in een rol zwarte tap met plastic bekertjes op de juiste plekken naar het model van zonet op de muur getekende dame op hoge hakken en grote borsten. De vraag of ze mooi is zoals ze die aan het eind aan haar publiek vraagt, blijft wat in de lucht hangen. Waarom zou ze eigenlijk niet mooi zou zijn, ook al voldoet ze niet aan een star schoonheidsideaal.
De Fin Peppe Rosvik draait een cirkel van bloed om hem, vult daar twee flessen wodka mee, die van hand tot hand door het publiek gingen en kruipt daarna over de cirkel, zichzelf besmeurend met het bloed – in een Circle of Shame.
Ook al emotioneel was de Koreaanse Dayeon Kim die het bloed van haar witte slabbetje wast. Zowel Rosvik als Kim waren een tikje over the top met hun hang naar bloed en zilte tranen.
De Estische performance groep Non Grata zet daarna een waar circusstuk op poten op het binnenplein. Een stoere mijnheer in bouwvakkerspak, Ken Siebert veroorzaakt met zijn akoestische gitaar een helse soundscape als een op hol geslagen loopband in de autofabriek. Een Christusfiguur met een zonnebril op een hakt levensgroot houten kruis stuk, terwijl Amber Lee en Dayeon Kim met een reproductie van Da Vinci’s laatste avondmaal van gestolde honing de ronde doen door het publiek. Ook was er vuur, een Devilgirl zwaaide met een brandmerk in de vorm van een kruis en nog meer vuur. De begeleidende Blijde Boodschap wordt uitgedragen door een meneer die onverstaanbaar door een megafoon blèrt. Gegeven de omgeving echter heeft dit wel het gewenste, apocalyptische effect.
Britse humor en absurditeit kenmerkten de performance van de Orion Maxted.
Deels in het Engels, deels in zijn eigen brabbeltaal probeerde hij iets uit te leggen over ja wat? Op een papier verschenen woorden als nature en bacteria. Her en der neergelegde bananen en legostenen gaven uitdrukking aan een amusante communicatiestoornis die tussen de mensen heerst. Dit was op zijn eigen onbeholpen en aandoenlijke wijze evengoed een spektakelstuk, met een filosofische ondertoon en het hoogtepunt van de middag.
Ken Siebert drapeerde daarna buiten een Amerikaanse vlag over zijn gezicht en gooide er zwarte inkt over, onderwijl gelegen op een bruggetje naast een vat van brandende olie. De begeleiding was uiteraard psychedelische pokkeherrie. Confronterend voer voor sommigen, voor anderen wat sleets drama.
Opvallend was dat de internationale performance acts van ‘Diverse Universe’ meer dreven op spektakel en emotie waar de Nederlanders (en een Belgische) meer kozen voor ingetogen en subtiele benadering. In combinatie met stralend zomerweer kon er alles bij elkaar echter sprake zijn van een memorabele middag.
Gezien: 27 mei 2012, Kunst & Complex, Rotterdam.