Approaching Nothing

‘Kan men een luisteren geluisterd naar maken’,€ vraagt Peter Szendy zich af in zijn boek “€˜Luisteren, een geschiedenis van onze oren”. ‘Kan ik mijn luisteren, uniek als het is, overbrengen?’ Dat de zinsneden ‘een luisteren’€™ en ‘mijn luisteren’€™ zo ongemakkelijk klinken zijn een eerste illustratie van hoe ongewoon de vragen van de Franse filosoof en musicologist zijn. Luisteren is één ding, de interpretatie die van luisteren horen maakt, zal per persoon verschillen. The processing is personal, zou ik willen stellen. Toch is dat wat Lawrence English probeert op “€˜Approaching Nothing”€™, zijn persoonlijk echo van Luc Ferrari‘€™s baanbrekende “€˜Presque Rien No. 1, Le Lever Du Jour Au Bord De La Mer” (1970). Ferrari maakte een dag lang veldopnamen in en rond een Joegoslavisch vissersdorp, en sneed die terug tot een eenentwintig minuten durende compositie. Of “€œcompositie”€, want Ferrari’s werk was controversieel binnen de traditie van musique concrète, die vereiste dat omgevingsgeluiden werden bewerkt zodat herkomst onherkenbaar werd. “€˜Presque Rien…” was documentatie en geen muziek, vonden sommigen. Inmiddels zijn field recordings een geaccepteerd genre, door artiesten als Chris Watson, Jana Winderen en English zelf. Voor “Approaching Nothing” toog hij met zijn bandrecorder naar hetzelfde, inmiddels Kroatische, dorp, maakte er veldopnamen en sneed die terug tot een half uur durend geluidsportret. Het resultaat is gecomprimeerde realiteit, zonder de lange stukken waarin er (waarschijnlijk) niet zoveel te horen was. Een soort aurale staalkaart van natuur en cultuur: vogels, krekels, zee, motorbootjes, marktgeluiden, voetballende jongens. De ruis van de wereld. Het klinkt er minder slaperig dan in Ferrari’s dorp, maar dat kan ook English’ interpretatie zijn; hij wil immers laten horen wat hij hoort. Een interessante vraag zou zijn hoe de luisteraar dat dan weer ervaart, en in hoeverre dat overeenkomt met English’ intenties. Misschien kunnen we er een keer een Luistertest aan wijden.

tekst:
Maarten Schermer
geplaatst:
za 17 sep 2016

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!