Zon vijfentwintig jaar na haar ontstaan is Detroit techno een bijzonder abstract begrip geworden; generalisatie, mythologisering en invloeden van elders hebben de betekenis van dit etiket paradoxaal genoeg gehomogeniseerd maar ook gediversifieerd. Detroit techno is overigens niet langer noodzakelijkerwijs verbonden aan de stad die het in haar naam draagt. In Nederland bijvoorbeeld kent dit subgenre opnieuw heel wat belangstelling, onder meer door het werk van een label als Delsin, of de recente albums van bijvoorbeeld Secret Cinema en Duplex. Vanuit de Motor City zelf lijkt nu zelfs een offensief van start gegaan om hun inmiddels geaccepteerde technovariant te nuanceren en scherp te stellen. Dat dit in de eerste plaats gebeurt door het Underground Resistance collectief is weinig verwonderlijk. Enkele zogenaamde agents, zoals Jeff Mills, Robert Hood of Rolando verlieten inmiddels het UR kamp, maar het collectief verklaart zelf: Who we are right now is different from who we were yesterday, whether we like it or not. Its the nature of the universe. Twee decennia na de eerste Galaxy 2 Galaxy experimenten invloeden van jazz en funk integreren in een Kraftwerkiaans elektronisch geluid van opperverzetsheld Mad Mike Banks werd een overzicht samengesteld. Laat er geen twijfel over bestaan: Galaxy 2 Galaxy is Mike Banks, maar in hoeverre hij deze operaties alleen of met hulp van tovenaar Mills volbracht is zoals wel meer elementen van de UR saga onduidelijk. Ook tracks als Inspiration of Jupiter Jazz, die uitkwamen op platen die uitsluitend UR als producent vermeldden, vind je hier. Maar wat er ook van zij, deze dubbelaar staat volgepropt met klassiek en verplicht Detroit techno materiaal. Banks kreeg het verder uiteindelijk voor mekaar om het langverwachte vervolg op de verzamelaar Interstellar Fugitives uit 1998 uit te brengen: een dubbelcd die vertrekt vanuit een typische planetaire complottheorie, en die duidelijk maakt dat het sonore spectrum van UR ruimer is dan velen vermoeden. Geluidscollages en knappe tracks met invloeden uit de verste uithoeken van het muzikale universum bewijzen dat er nog steeds rekening moet gehouden worden met de aanvalssterkte van het collectief hier vertegenwoordigd door onder meer Suburban Knight, Dj S2, Aquanauts, Dj Skurge of The Unknown Soldier. Die onverminderde vitaliteit is mee te danken aan enkele nieuwe leden, die niet noodzakelijk zwart zijn maar wel tot een minderheid als bijvoorbeeld de latinogemeenschap behoren. Dj 3000 heeft dan weer wortels in de Balkan, en integreert zowel thematisch als muzikaal stukjes van zijn afkomst in zijn muziek. De kenmerkende Detroit techno wordt aldus verrijkt met een etnisch tintje door Oosterse klanken en percussie. Op zich een mooi uitgangspunt dat af en toe sterke nummers oplevert ‘Reflections’ bijvoorbeeld -, maar om het met onze hiphop homies te zeggen: de onderliggende beats van Dj 3000 klinken helaas doorgaans nogal wack. Diezelfde homies zouden anders opgetogen kunnen zijn met het debuut van Mr. De. Deze imposante figuur leidt al sedert enkele jaren het Detroitse label/ distributeur Submerge – ooit nog mee opgericht door Mike Banks alsook de uitgever Electrofunk, en is één van de vaandeldragers van de zogeheten ghetto tech. Renaissance is al een tijd geleden voltooid maar vond nu pas een goede verdeler voor Europa, en dat is niets te vroeg want de plaat is een verfrissende ontdekking. Mr. De demonstreert immers dat Detroit ook Motown, George Clinton en Eddie Flashin Fowlkes voortbracht en teert verder op die lijn: lekkere (elektronische) funk, soul en (deep) house met schitterende rnb vocalen en hiphop rhymes vol referenties naar bekende klassiekers. Kortom, essentieel voor booty shakers en soul swingers. En een lesje voor de fanatici van de rigide en cerebrale Europese variant van Detroit techno. Veteraan Jeff Mills vaart dus al een poos zijn eigen koers, smeekt om bevestiging van een zekere culturele elite en ruilde zijn uniform van hooded sweater met bandana in voor een keurig maatpak. Het was al duidelijk dat sinds zijn muzikale probeersels voor oude films als Fritz Langs ‘Metropolis’, Mills niet langer staat voor ‘undergound’, noch voor ‘resistance’. Zijn liveoptreden met een Frans filharmonisch orkest in een prachtige setting nabij de Pont du Gard is weer een beetje een sof. De kracht van Mills’ klassiekers werd vakkundig gesteriliseerd en als luisterstuk biedt dit experiment – hoe kostelijk ook – nauwelijks meerwaarde. Bij de cd hoort gelukkig nog een dvd die wel wat materiaal bevat dat deze uitgave alsnog rechtvaardigt. Deze vruchteloze poging om de sensibiliteit van Detroit techno een klassiek cachet te geven zonder de intrinsieke kwaliteit voor oor en bekken te draineren, staat in schril contrast met de 12inch ‘Black Water’ door A Hundred Birds. Deze vijftienkoppige Japanse live band slaagde er in om het nummer van Octave One (dat oorspronkelijk ‘Untold’ heette) met panache te bewerken. De bassist weet een geniale groove in het stuk te leggen, de strijkers zijn beheerst en mooi en het gehele arrangement nestelt zich na één beluistering al in je hoofd voor meer dan een week. Zonder dat het je irriteert overigens. Een klasseproductie die wat ons betreft moeilijk nog zal kunnen worden overtroffen als ep van het jaar. En wat de albums betreft, is het nog steeds uitkijken naar de nieuwe worp van Carl Craig.