De Achtergrond

We staan er niet meer bij stil, maar dag in dag uit gebruiken we, op een haast vanzelfsprekende manier, een taal die nog nergens een officile erkenning heeft gekregen. Dreigt het Continentaal Engels want daar hebben we het over daardoor in de marginaliteit te verzeilen, net zoals het Waals of het Bretoens? En waar komt de taal eigenlijk vandaan? Kortom, alles wat je moet weten (need to know) over Continentaal Engels.

We staan er niet meer bij stil, maar dag in dag uit gebruiken we, op een haast vanzelfsprekende manier, een taal die nog nergens een officile erkenning heeft gekregen. Dreigt het Continentaal Engels want daar hebben we het over daardoor in de marginaliteit te verzeilen, net zoals het Waals of het Bretoens? En waar komt de taal eigenlijk vandaan? Kortom, alles wat je moet weten (need to know) over Continentaal Engels.

Het is geen geheim dat Engelstaligen eilandbewoners zijn: een beetje eenzaam, op zichzelf aangewezen, afgezonderd van de speelkameraadjes op het Europese continent die allemaal een vreemde taal spreken. Zelfs de zeldzame Engelstaligen (native speakers) op het vasteland, de inwoners van Gibraltar, wonen op een afgezonderd stukje rots op een schiereiland. Bij wijze van tegemoetkoming ontwikkelden kooplieden daarom lang geleden een eenvoudige variant op het Engels, in den beginne nog smalend Steenkolenengels genoemd, maar gaandeweg gevolueerd naar een volwaardig Continentaal Engels.

Voelen heel wat mensen zich nog wat onzeker over hun Continentaal Engels, dan is daar feitelijk weinig aanleiding toe. De basis is namelijk erg eenvoudig (easy). Met vier werkwoorden krijg je alles gezegd: to be, to have, to go en to do. Enkel het tweede is wat moeilijker, gezien de vier opeenvolgende letters. Gelukkig zijn deze werkwoorden van het Continentaal Engels met een handig ezelsbruggetje (mnemonic) te onthouden. Toto Toto verwijst niet alleen naar de internationaal bekende rockgroep uit de jaren 1970 (seventies), maar bevat tevens de twee eerste letters van de vier werkwoorden. Al spreken anderen, die rekening houden met de ietwat gekke uitspraak, van Tutu Tutu, verwijzend naar de antiapartheidsactivist, of het ietwat gekke kledingstuk.

Eens deze basiskennis verwerkt, kan de woordenschat van het Continentaal Engels geleidelijk aan en naar believen worden uitgebreid met zelfstandige naamwoorden. Die worden voornamelijk aangereikt door de traditionele media, die hun rol van volksverheffer ten volle uitspelen. Met vaste regelmaat krijgen willekeurige woorden in een artikel of nieuwsbericht een Engelse vertaling mee. Het is niets anders dan een licht verteerbare vorm van ondertiteling (ondertiteling light).

Als een krantenartikel het heeft over een groot, lelijk gebouw, zal de journalist steevast het woord landmark laten vallen. Een mijlpaal wordt volledigheidshalve gevolgd door het verklarende milestone. Met deze in oorsprong Engelse woordenschat kan de lezer vervolgens aan de slag om, samen met de vier werkwoorden en de Nederlandse grammatica, het Continentaal Engels zelf te gaan beoefenen.

Ook het kruim van ons academisch personeel, de universiteitsprofessoren, werkt zich uit de naad om colleges zo veel mogelijk in het Continentaal Engels te geven. Zo komen studenten, die na zelfstudie veeleer een lokale Amerikaanse tongval hanteren, ook in contact met deze kosmopolitische, universele variant.

Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat het Continentaal Engels ruim ingang heeft gevonden, alvast in de meest progressieve sectoren. Zo verlaat de politie langzaam maar zeker het ambtelijk Nederlands, om over te schakelen op het Continentaal Engels. Samen met de ontwikkeling en diversificatie van de criminaliteit werd zo ook onze taal verrijkt, met gespecialiseerde termen als carjacking en stalking. Nog sneller verliep de omschakeling in de IT-sector, die de meest zuivere vorm van Continentaal Engels hanteert en daarmee een standaard heeft gezet.

Toch bestaat er met name in Frankrijk een tegenbeweging, die de negatieve effecten van de globalisering wil verzachten. Zij bieden naast de generische IT-terminologie ook lokale varianten aan. Zo kun je gesprekken met TIC-personeel (technologie de linformation et de la communication) op smaak brengen met lokale specialiteiten als pare-feu (firewall), commutateur (switch) en centre dassistance (helpdesk). Volgens kenners een serieuze mise niveau (upgrade) van het anders nogal ordinaire IT-taaltje.

Dit artikel verscheen eerder in Gonzo #123

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!