Kijk, dat het einde nadert, dat wisten we natuurlijk al lang. Maar dat het geloof daarin zo wijdverspreid is dat het zelfs een naam heeft, dat dan weer niet. ‘Endism’ is een thema dat het goed doet bij idioten op dorpspleinen, bij obscure webloggers – en bij kunstenaars. The Session, een Amsterdams los-vast collectief dat maandelijks een fanzine uitbrengt in de breedste zin des woords, greep dit thema aan voor haar nieuwste editie, The Last Session. En dat die zin van het woord fanzine inderdaad erg breed kan zijn, is bij deze bewezen. The Last Session bestaat behalve uit het traditionele tijdschrift immers nog uit een tentoonstelling in De Brakke Grond, meerdere avonden met films en live muziek, en een online radiostation.
De expositie is in ieder geval een paar uurtjes van uw tijd waard. ‘Endism’ mag een weinig origineel thema zijn, en bovendien snel leiden tot nogal inhoudsloos doemdenken, hier wordt het gelukkig van iedere mogelijke kant bekeken. Laat u daarbij dus vooral niet tegenhouden door het eerste grote kunstwerk van de tentoonstelling: een tekenfilm met een masturberende jongen die planten ejaculeert, een kikker die zijn eigen ogen uitlikt en een alien met een vaginahoofd. Laten we zeggen dat je er in ieder geval goed wakker van wordt. Het eerstvolgende kunstwerk dat onze aandacht opeist mikt gelukkig op de glimlach: een John Lennon-pastische van Experimental Jetset, met de tekst “All is over – if you want it.” De overige werken variëren van de laatste tekeningen die Philippe Vandenberg maakte voor zijn dood, met de wenkbrauwen-optrekkende tekst “Adolph, reviens, on t’aime”, tot een vinylsingle met ‘Apocalypso’ en een tekst uit 1983 van Lewis Thomas, over hoe de Koude Oorlog de manier veranderde waarop hij naar Mahler luisterde. Er valt, kortom, genoeg te lachen, te fronzen en te peinzen.
De tentoonstelling is organisch en intuïtief opgezet, het concept is losjes gehanteerd, en alle kunstwerken en media die een rol spelen in de ‘Session’ hebben halve en hele verbanden, die je naar keuze zelf kunt aanbrengen, of niet. Dat kun je een zwaktebod vinden, maar voor wie van mening is dat kunst vrij moet zijn en vooral de bezoeker aan het denken moet zetten, zijn de tentoonstelling en de bijbehorende publicatie goed voor vele dagen associatief plezier.