Levende doden
Boris Vian (1920-1959)
Het is dit jaar vijftig jaar geleden dat het Frans multitalent Boris Vian overleed. We kennen hem als zanger en schrijver van liedjes, romans en gedichten. Daarnaast was hij tevens afgestudeerd ingenieur, trompettist, muziekjournalist, directeur van platenlabels en filmster.
Boris Vian (1920-1959) schreef zijn eerste roman ‘Les Cents Sonnets’ in 1941. Daar zat echter niemand op te wachten, – het boek verscheen pas in 1984. Zijn eerste contract bij een uitgever kreeg hij in 1945. Hij schreef vervolgens diverse romans en detectives, ook onder pseudoniemen als Vernon Sullivan of Bison Ravi. En hij werd ook opgenomen in de literaire groep van Saint-Germain-des-Prés rond Simone de Beauvoir en Jean Paul Sartre.
Op dat moment was hij ook al een trompettist in een jazzband. Eind jaren 1940 opende hij zijn jazzclub ‘Le Tabou’, waar Juliette Gréco haar carrière begon. Vanaf 1946 schreef hij ook regelmatig over jazz in het blad Jazz Hot. In 1949 had hij zijn eerste hit met het nummer ‘C’est Le Be-bop’, gezongen door een jonge Henri Salvador, die later nog veel Vian-materiaal vertolkte. Buiten Frankrijk werd zijn meest bekende lied ‘Le Deserteur’, geschreven in de periode dat Frankrijk in Indochina vocht. In 1954 was het nummer, dat verhaalde over een dienstweigeraar, erg controversieel. De meeste van zijn bijna vijfhonderd liedjes schreef Vian in de jaren 1950. Ze zijn meestal satirisch van aard en anti-establishment. Veel nam hij er zelf op, maar de meeste werden gezongen door artiesten als Mouloudji, Yves Montand of Henri Salvador.
Onlangs verscheen de dubbel-cd ‘A Boris Vian: On N’est Pas Là Pour Se Faire Engueuler!’ (Universal). Hierop coveren hedendaagse Franse artiesten als Katerine, Arthur H., Carla Bruni, Kent, M of Jane Birkin songs van Vian. Er staan verrassende dingen op beide cd’s. Bovendien zijn ze nog fraai verpakt in een boekwerkje met foto’s uit Vians huis plus alle teksten van de chansons. Wie meer wil lezen en kijken, kan op zoek gaan naar ‘Piscine Molitor’ (van Cailleaux en Bourhis, uitgever Dupuis). Dit is een uiterst verrassende biografie van Vian in stripvorm, vernoemd naar het zwembad waarin Vian een paar uur voor zijn dood nog zwom.