Antwerpen draagt in 2011 met gepaste trots de titel van ‘Europese Jongerenhoofdstad’. Terecht: vooral in de underground is er hier elk weekend – en eigenlijk ook op veel weekdagen – wel een feestje dat doorgaat totdat de hardwerkende burgerman ’s middags aan de boterhammen gaat. Of het nu Ariel Pink is die in de psychedelische achterzaal van volkscafé Venetië komt freaken, dan wel Charlemagne Palestine die zeven minuten lang de Scheld’apen op stelten zet, of Dj Daniel De Botanicus die café Vogelenzang in brand steekt – met de marginale pret zit het voorlopig nog wel snor.
Maar van zodra het plezier zich dichter bij de kathedraal afspeelt, is er duidelijk een probleem. Een jaar geleden moest het uitstekende podiumcafé Bar Mondial – nota bene gelegen in de traditionele uitgaansstraat de Suikerrui – de deuren sluiten nadat een nieuwe buur consequent klachten over geluidsoverlast indiende bij elk concert. We waren erbij toen het “fight for your right to party” afscheidsfeest met dank aan de massaal opgedaagde Antwerpse politie in een relletje escaleerde. Ondertussen is Bar Mondial herboren als een zielloze loungebar waar wij nog nooit meer dan twee klanten tegelijkertijd betrapten. De buren slapen ongetwijfeld wél weer met de ramen open.
Twee weken geleden sloeg de decibel-gestapo nog een keer toe. Niet in het stadscentrum dit keer, maar op Het Eilandje – een oude havenbuurt in het noorden van de stad, die er twintig jaar geleden nog verloederd bijlag, maar die nu met dank aan het kersverse Museum Aan De Stroom hot en booming is. Bij een bepaald publiek althans. Want het Eilandje, dat is niet zomaar voor iedereen. Dat mocht Joris Siebers, zaakvoerder van het gloednieuwe metalcafé Pand Demonium ook ervaren, nog voor hij zijn zaak goed en wel had kunnen openen. Siebers was druk bezig zijn nieuwe pand te verbouwen, toen een boze buurtbewoner op de werf verscheen. De man liet Siebers weten een petitie te zullen starten omdat de buurt volgens hem geen boodschap had aan iets verdorvens als een metalcafé. Vervolgens zou hij met een procedureslag van jewelste Siebers het bloed onder de nagels vandaan halen, totdat het Eilandje weer een écht fijne buurt (zonder metalcafé) zou zijn. De brave doch ietwat voorbarig onverdraagzame man verzamelde vervolgens 50 handtekeningen en verstuurde die naar het Antwerpse college van burgemeester en schepenen. Omdat realiteit altijd straffer dan fictie is, citeren we letterlijk uit de begeleidende brief: “Heavy Metal en zijn associatie met de ‘demonische cultuur’ (doodshoofden, lijkkisten, demonen en de benadrukking van de dood) heeft een eigen publiek met eigen normen en waarden. Deze niche en het publiek dat daarop afkomt past niet in wat het Saint-Tropez van Antwerpen en omgeving moet worden”
…
…
Bekomen? Wij nog niet, eigenlijk. Niet bekomen van de slappe lach (het “Saint Tropez van Antwerpen – iets pathetischer lazen wij nog nooit, in de categorie ‘willen maar niet kunnen’) maar ook nog niet van de instant-tristesse. Zelf hebben we niéts met de dood – al hebben we er wel bangelijk veel schrik van. Nog minder weet hebben we van de “eigen normen en waarden” die in de metalscene zouden heersen. Wij dachten dat dat iets tofs was: normen en waarden. Ook helemaal aan ons verloren: de dresscode van de doorsnee metalhead. Wij zijn het type dat op een blackmetalconcert nietsvermoedend durft opdagen in een roze trui. Het gaat ons bij metal enkel en alleen om de muziek. En van de muziek, daar moeten omhooggevallen loftyups afblijven. Maar meer nog dan over de muziek maken we ons zorgen over het Antwerpen van vandaag, en meerbepaald over het gemak waarmee dit soort Apartheidsdenkers die zulke stompzinnige brieven aan het stadsbestuur durven schrijven, hun gram halen. Voor alle duidelijkheid: die Apartheidsdenkers horen wat ons betreft met een stevige klomp beton rond hun docksides op de bodem van het Bonapartedok (op het Eilandje, jawel). Vervang ‘Heavy Metal’ in voorgaand citaat door ‘Arabieren’ en ‘Demonische Cultuur’ door ‘Islam’ en je hebt een regelrecht proces van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding aan je been. Voor slechte lezers: terecht.
Maar voor nog meer duidelijkheid: Siebers koos zélf eieren voor zijn geld – het stadsbestuur heeft zijn zaak niet gesloten, Siebers heeft zelf besloten om op zoek te gaan naar een locatie waar de bewoners niet van dag één met getrokken messen op hem afkwamen. Maar Siebers deed dat natuurlijk omdat hij weet dat de klacht van één buur een zaak kan nekken (zie Bar Mondial, maar zie ook De Muze, dat ooit zijn dagelijkse jazzconcerten moest stilleggen omdat een studente in een aanpalend pand zich niet op haar cursussen kon concentreren, zie ook Bar Bibi, het centrale café van Antwerp European Youth Capital dat een week voor opening te horen kreeg dat er na twee uur ’s nachts niet meer mocht gefeest worden). Elke burger is vanzelfsprekend vrij om klachten in te dienen totdat het zuur ‘m in de mond staat, maar het échte probleem ligt hier bij het stadsbestuur. De petitie tégen Pand Demonium werd ondertekend door 51 buren, de facebookgroep pro Pand Demonium telde al snel meer dan 2000 leden. Maar het Antwerpse stadsbestuur heeft de laatste jaren meer oren naar nee, dan naar ja. Daarmee kiest dat stadsbestuur er met zijn beleid expliciet voor om van Antwerpen – dat zich sinds oudsher graag als De Metropool laat aanspreken, ondanks haar schamel half miljoen inwoners – tot slaapstad te degraderen. Als het stadsbestuur zo doorgaat, gaan we nog voorbijgestoken worden op de internationale excitement-meter door Mechelen. (voor de Nederlandse lezer: Mechelen is het Belgische antwoord op slapeloosheid) Geef de traditioneel rustige wijken in Antwerpen gerust aan de begoede en slaapgrage burger, maar laat de ooit bruisende buurten alstublieft een beetje bruisen. Kan het: blij zijn en daarom feesten in Antwerpen? En voor ingeweken Mechelaars met heimwee zijn er dan nog steeds straten genoeg waar er nooit feest gevierd wordt. Tof, toch?
Straks (vandaag, zondag 10 juli) om 15u00 wordt er op het Eilandje een protestactie georganiseerd, al blijft de facebookpagina van het evenement beweren dat er een petitie zal worden georganiseerd. Wij trekken alvast onze roze trui aan, en vertrouwen erop dat u met uw uit geitenschedel gehouwen kelk daar ook zal zijn. En vergeet vooral die specifieke waarden en normen niet mee te brengen…