De wereld is nog nooit zo kneedbaar geweest als in deze moderne tijden. Alles wat we zeggen, schrijven, opnemen, filmen … kan door anderen worden gebruikt om hun eigen realiteit mee te bouwen. Het is alsof de buitenwereld – en de virtuele wereld – één grote bibliotheek van samples is. De mogelijkheden zijn legio, niets is onmogelijk. Je moet er alleen een oog voor hebben, zoals de Vlaamse journalist Dimitri Antonissen met zijn stiftgedichten. Overdag schrijft hij krantenartikels voor de Vlaamse krant ‘Het Laatste Nieuws’, maar ‘s avonds gebruikt hij datzelfde medium om poëzie te maken. Met een hele lading zwarte viltstiften filtert hij woorden uit bestaande nieuwsberichten en legt op die manier zijn eigen werkelijkheid bloot. Het is in klassieke dichterskringen misschien niet aanvaardbaar om op zo’n manier aan poëzie te doen, maar hij bereikt wel hetzelfde effect: de ontroering. Bovendien draagt het visuele aspect in ‘Schrap me’ bij tot de magie: je krijgt te zien hoe de dichter een zwarte filter heeft gelegd op de ene werkelijkheid om een andere naar boven te laten komen. Toch denken we dat de gedichten ook stand zouden houden als Antonissen gewoon met pen of tekstverwerker dezelfde woorden op papier zou hebben gezet. Het is misschien een postmodern trucje, maar het resultaat komt op geen enkel moment gekunsteld over. In plaats daarvan zijn deze stiftgedichten mijmeringen die de lezer misschien in eerste instantie even benieuwd maken naar wat er onder de weggeschrapte woorden ligt, maar vervolgens even stil doen staan. De kleine gedachtes die verstopt lijken te zitten onder het droge bronnenmateriaal, zijn in staat om heel wat ontroering op te roepen. Ook leuk is dat Antonissen op geen enkel moment zijn bronnen ontkent, en zijn bundel indeelt als een krant, met rubrieken als Faits Divers, een Boekenbijlage, enzovoort. Dit is literaire sampling waarvan wij anders naar de wereld gaan kijken, in de hoop dat ook wij plots die realiteit zien die achter alles verborgen lijkt. De zwarte stift ligt al klaar.
Meer info
Dimitri Antonissen, Schrap Me. (Nijmegen: Wintertuin, 2010)
www.stiftgedichten.com