Al sinds enkele decennia kan veel kunst niet zonder zijn ‘Umfeld’. De kunst-socioloog Pierre Bourdieu heeft betoogd dat een stelsel van instituties zorgt voor de smaakvorming en de bepaling wat kunst is en wat niet. Zo ongeveer: als een hoog aangeschreven recensent zegt dat iets goed is, zijn anderen geneigd te volgen; als een hoog aangeschreven museum werk koopt, bevestigt dat verder de status van de kunstenaar. Zo bepalen musea, galeries en recensenten samen hoe het kunstenveld eruit ziet. Volgens Jack Segbars is die ontwikkeling alleen maar sterker geworden. Kunst is naar zijn mening een soort halffabrikaat in de culturele productie geworden, ingebed in grotere structuren waarin taal een belangrijke rol speelt. Over dit thema stelde Segbars eerst een expositie en vervolgens het boekje ‘Around / Rondom’ samen. Het boekje bevat diverse beeld- en tekstbijdragen die op een of andere wijze ingaan op het spanningsveld tussen het beeldend kunstwerk en het discours (zoals dat vaak in theorievorming wordt aangeduid) er omheen. Segbars eigen bijdrage is zinnig en lezenswaardig, evenals de bijdrage van Paul Kuypers, die een helder beeld schetst van bijvoorbeeld de veranderende politieke visie op de kunsten in de afgelopen decennia en de relatie kunst en politiek. De fictieve dialoog waarmee Rob Hamelijnck en Nienke Terpsma diverse visies tegenover elkaar zetten is vermakelijk en inspirerend, maar ook een methode waardoor stellingen of gedachten soms niet worden uitgewerkt. De bijdrage van BAVO is te flauw en oninteressant voor woorden, maar daar staan gelukkig weer andere leveranciers van interessantere beelden en teksten tegenover. ‘Around / Rondom’, dat in een Nederlands- en een Engelstalige editie verkrijgbaar is, biedt in een compacte en aangenaam sobere vorm een pakkend pakket aan ideeën. En is ironisch genoeg meteen de illustratie én bevestiging van zijn (vraag)stelling.
Meer info
Auteur: Jack Segbars
Uitgeverij: Onomatopee, Eindhoven, 2009
www.onomatopee.net