De Nieuwe Gonzo
Terwijl om ons heen mensen, dieren, banken, en zelfs halve economieën omvallen, gaat Gonzo (circus) door met het signaleren, interpreteren en recenseren van waardevolle, interessante en ‘duurzame’ culturele uitingen. U geeft ons daarin grotendeels gelijk, zo bleek uit de reacties die we ontvingen na onze eerste vernieuwde editie. En als het aan ons ligt, gaan we daar de komende jaren – gedreven door interesse en niet door hebzucht – ook stug mee door.
Eén van de alom gehoorde klachten, zeker uit de hoek van de mainstreamcultuur, is dat men(sen) niet meer wil(len) betalen voor cultuur. Op pagina 24 nuanceert luitist Jozef van Wissem dat: zelfs albums die hij als gratis download aanbiedt, worden na een concert gretig aangeschaft door het publiek. Maar hij voegt dan ook iets toe aan het kale product geluidsdrager: ’emotie’. Zo zijn de hoezen meestal kleine kunstwerkjes, is er een directe interactie tussen artiest en publiek, en bedraagt de prijs van de cd ‘slechts’ tien euro. Dat is heel andere koek dan de twintig euro die je betaalt bij de merchandise-afdeling na een stadionconcert.
Van groot belang daarbij is ook het doelpubliek: waar van Wissem met name muziekliefhebbers trekt, vullen de stadions zich over het algemeen met muziekconsumenten. En op die muziekconsument richt het gemiddelde mainstreamlabel zich; juist deze labels komen in de problemen nu de waarde van een digitale kopie de nul nadert. Labels die zich echter vol passie storten op nichemarkten, of die muziekliefhebbers verblijden met speciale vinyluitgaven of opmerkelijke verpakkingen, floreren.
Zowel journalist Matt Mason (zie pagina 54) als de Amerikaanse auteur Andrew Keen (in zijn boek ‘The Cult of the Amateur’) stelt dat de kunstenaar juist geld kan verdienen met lezingen en live-concerten. Dat doet deugt: de interactie tussen de scheppende mens en zijn publiek staat daardoor weer centraal. En het geld komt grotendeels ten goede aan de kunstenaar zelf (in de vorm van uitkoopsommen en cd-verkoop), en niet bij de kantoorklerk die kennis noch liefde voor muziek tentoonspreidt.
Genoemde Andrew Keen spreekt veel over het verdwijnen van de ‘middle men’. Dat is de partij (journalist, distributeur, label) die als een filter tussen producent en ‘consument’ staat. Internet kan er voor zorgen dat producent en ‘consument’ direct met elkaar in contact komen – vaak is dat ook goed. Op een door overvloed gekenmerkte ‘markt’ als die van cultuur blijft het volgens ons echter nodig dat er ‘middle men’ zijn die het koren van het kaf scheiden. De rol als ‘middle (wo)men’ vult Gonzo (circus) in door – onder meer – de onderwerpkeuze (deze keer opvallend veel Nederlanders), de samenhang tussen de artikelen én onze tweemaandelijkse selectie initiatieven en releases die de moeite waard zijn, zoals te vinden in de rubriek ‘Vizier’ – zowel op onze flink vernieuwde website als in het tijdschrift.
Voor de redactie,
(gh)