Op hun respectievelijke websites www.stencilhead.org.uk en www.minushabens.com/pankow dichten zowel het Britse Click Click als het Italiaanse Pankow zichzelf een grotere historische significantie toe dan in werkelijkheid het geval was. Een ietwat genuanceerde situering dringt zich bijgevolg op. Click Click werd een feit wanneer twee broers (Adrian en Derek E. Smith) in 1982 besluiten om een band op te richten. Het duo wordt al vrij vlug opgemerkt in de slipstream van de zogenaamde Electronic Body Music en vindt in 1987 onderdak bij het Belgische Play It Again, Sam dat in die tijd ook The Neon Judgement en Front 242 onder contract had. Er volgden prima releases zoals het semi-remixalbum Wet Skin And Curious Eye (87), Rorschach Testing (88) en I Rage I Melt (87). Hoewel de band niet het succes kende van bovenvermelde acts, wisten de twee zich met een uniek geluid niettemin te positioneren en handhaven binnen het toenmalige aanbod. Click Click anno 2004 een legendarische status toemeten, zou de waarheid geweld aandoen, maar dat neemt niet weg dat sommige nummers zoals Sweet Stuff de tand des tijds meer dan doorstaan hebben. Ook vandaag nog valt hun typische geluid een combinatie van donkere atmosferische sfeerschepping en de markante stem en manier van zingen van Adrian Smith- best te smaken. Na 89 werd het oorverdovend stil. De naam van Adrian Smith is dan enkel nog traceerbaar als muziekadviseur in het pornografische circuit. Verder componeert hij muziek voor sekstelefoonlijnen. Geheel onderwacht is er nu een uitstekende 12 op het New Yorkse (techno)label Sonic Groove Experiments. De drie nummers klinken godzijdank nergens retro, maar laten een kaal geluid horen dat met twee poten in het heden staat. Zonder het verleden helemaal te verloochenen, krijgen we een goed uitgebalanceerde mix van abstracte funk en dreigende soundscapes. Als comeback kan dit dus tellen. Zoals zo vele anderen claimt ook Pankow bij hun oprichting in 81 te zijn beïnvloed door Throbbing Gristle, Cabaret Voltaire en het vroege werk van Kraftwerk. In ieder geval was Pankow één van de allereerste Italiaanse industrialacts die ook buiten de landsgrenzen enige deining veroorzaakte. Hun eerste album Freiheit Für Die Sklaven werd door niemand minder dan On-U Soundtovenaar Adrian Sherwood geproduceerd. In het undergroundcircuit scoorden ze enkele bescheiden hits met onder meer Nice Bottom, Touch en Kunst Und Wahnsinn. Het hoogtepunt van hun carrière was het daaropvolgende album Gisela (89). Nadien ging het steil bergafwaarts. Tot ook hier een New Yorks label zorgt voor een uitstekende terugkeer. Vijf nummers deze keer die aanzienlijk afwijken van de oude industrial/EBM-paden en in de plaats daarvan een erg minimalistische sound, ergens tussen Plastikman en Coil laten horen. Bondig: twee intrigerende, maar moeilijk te omschrijven releases van twee verloren gewaande industrialacts uit het toenmalige tweede echelon.