REVIEW: Johanna Varner, Dick Toering en Roland Graeter

De uitgestrekte landerigheid van de gebieden boven Groningen, de zogenaamde Ommelanden, doen ons mensen beseffen dat we nietige kleine wezentjes zijn in het ons omringende universum. Het maakt de bewoners van het ‘platte land’ weinig spraakzaam, eenvoudig qua manier van leven en bewust van waar het in het leven nu werkelijk om gaat. Natuurlijke schoonheid!

kerkje van Oostum
Johanna Varner in kerkje van Oostum

De zoektocht naar het kerkje van Oostum, niet ver buiten de stad Groningen, bezorgt de TomTom de nodige navigatie problemen. Het gaat dan ook om een terpkerkje en enkele huizen in een niemandsland, alwaar de tijd gevoelsmatig heeft stilgestaan. Het is drukkend warm als ik arriveer. Groninger Dick Toering, communicatie specialist en gedreven gitaarsnaren bewerker, samen met de uit München afkomstige Johanna Varner, muziekdocente en bespeler van de cello, zullen vanmiddag hun cd-presentatie omkleden met twee exclusieve concerten. De titelloze cd van Johanna Varner heb ik al kort besproken in een eerder bericht op deze website. Lees hier meer. De twee cd’s van Dick Toering ‘Quiet Music Never Ends’ en ‘Fragile Bones Of Music’ (een samenwerking met de cellist Roland Graeter) moeten hun weg de komende tijd nog vinden binnen het improvisatie-circuit. Besprekingen zullen zeker volgen.

De eerste sessie van de middag geeft goed de sfeer weer zoals Varner en Toering die op hun solo-cd’s hebben vastgelegd. Minimaal, sferisch, soms meditatief, laverend tussen herkenning en verrassing en opvallend sterk in de onderlinge communicatie. Daarbij mogen de incidentele percussie toevoegingen van André Rosendaal niet onvermeld blijven. Gedrieën creëren ze ruimte voor elkaar en de toehoorders.  De muziek kan op deze wijze versmelten met de zure herfstgeuren die uit het kleivocht, zo vroeg in het jaar, opstijgen uit het omringende polderlandschap. De klankbewegingen worden dieper getoonzet met het toenemende geruis van de bladeren op de achtergrond, die laten voelen dat er onweer op komst is. Het klanktapijt ontrolt zich zo gedurende 40 minuten tot een warme nazomerse deken.

De tweede sessie van de middag wordt ingezet en geleidt door Roland Graeter. Dick Toering en André Rosendaal blijven naast Graeter voor het spreekgestoelte zitten, terwijl Varner met haar cello tegenover het drietal bij de ingang van het kerkje plaats neemt. Ditmaal kiezen de technisch hoogbegaafde musici voor uitdaging en vervreemding. Hetzelfde gevoel tijdens het beluisteren van ‘Fragile Bones Of Music’ overkomt mij nu opnieuw. Na enkele minuten maakt zich een vorm van onrust van mij meester. Het sturende dominante leiderschap van Roland Graeter laat geen fragiliteit en transparantie meer toe. Het zorgt er voor dat de begeleiders een enigszins lijdende positie gaan innemen tijdens hun zoektocht naar klankaansluiting. Dat werkt duidelijk beperkend bij het onderling delen van creatieve processen, die in een setting als deze, instant moeten plaats vinden. Versobering, verkoeling en een angstvallig vastklampen aan eerder bewandelde improvisatiewegen liggen op de loer voor de ‘begeleiders’. Groter en de ‘greater’ in het impro-circuit kun je alleen worden als je gelijkstemt en dus communiceert. Buiten de kerk is het ondertussen een behoorlijk stuk afgekoeld.

Voor meer info surf je naar Listermusic.

Kerkje van Oostum, Groningen – 4 september 2011

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!