Ergens op pakweg twee derde van het concert met zijn Thurston Moore Group in Amsterdam neemt de bandleider uitgebreid de tijd om zijn Nederlandse vrienden van The Ex te prijzen. ,,Bij hen konden we logeren toen we voor het eerst naar Europa kwamen en nog niemand hier ons kende,’’ zegt hij, refererend aan zijn begindagen met Sonic Youth. Moore heeft ondanks zijn status als avantgarde-coryfee het contact met de basis nooit verloren. Dat verklaart ook waarom hij uitgerekend het bescheiden, maar altijd trouw aan de DIY-beginselen gebleven podium Occii heeft uitgekozen om warm te draaien voor de eerste Europese tour met zijn rockbands sinds de pandemie.
‘By the Fire’, zijn dubbelalbum uit 2020, is de plaat die centraal staat bij deze tour. Dat er sindsdien nog een half dozijn albums is verschenen waarop zijn naam prijkt, speelt daarbij geen rol. Dat zijn stuk voor stuk impro-platen en andere spontane experimenten, zoals die ook al verschenen in zijn Sonic Youth-tijd. ‘By the Fire’ is echter Moores meest recente werkelijke rockplaat, die hij opnam met de band waarmee hij – ondanks enkele personeelswisselingen – al werkt sinds hij een jaar of tien geleden vanuit de Verenigde Staten naar Londen verhuisde.
‘By the Fire’ werd overwegend goed ontvangen. Toch is er een wezenlijk verschil met ‘Rock N Roll Consciousness’, Moores groepsplaat uit 2017. Daarna, in 2019, maakte hij namelijk het 3cd-album ‘Spirit Counsel’, dat drie gecomponeerde stukken bevat – van solo-gitaar tot uitgebreid gitaarensemble. In een dagbladinterview later dat jaar benadrukte hij al dat hij de gecompliceerde gitaarstructuren waarin hij zich met de composities voor ‘Spirit Counsel’ oefende, graag meer wilde integreren in zijn rocksongs. ‘By the Fire’ is de eerste proeve daarvan en dat manifesteert zich ook in Occii.
Zoals ook al op het album het geval was, is drummer en oud-Sonic Youth-collega Steve Shelley vervangen door Jem Doulton – een slagwerker met een vergelijkbare stijl: strak en no-nonsense. Nog altijd van de partij is bassiste Deb Googe, die naam maakte met My Bloody Valentine en hier vooral baritongitaar speelt. De Amerikaan Jon Leidecker, die als elektronicaspecialist een verleden heeft bij onder meer Matmos en Negativeland, maakt ook alweer een aantal jaren deel uit van de groep. Gitarist James Sedwards, die sinds het album ‘The Best Day’ uit 2014 met Moore speelde, heeft deze tournee plaatsgemaakt voor Alex Ward, een muzikale veelvraat die vooral bekend is als klarinettist. Moore maakte tien jaar geleden met Ward – die toen klarinet en elektronica bespeelde – al de 12” ‘Live At Café Oto’ en dezelfde Ward is als één van de twaalf gitaristen te horen in Moores stuk ‘Galaxies’ van de ‘Spirit Counsel’-box.
Tijdens de huidige tour staat hij echter volop in de spots als solo-gitarist. En dat doet hij overtuigend. Moore opent het concert met ‘Locomotives’, met bijna zeventien minuten het langste stuk van ‘By the Fire’ en live in Occii nog een kleine tien minuten langer. Eerst een traag opgevoerde compositie waarbij de drie gitaristen tremolo-partijen in elkaar vlechten, zo’n kwartier lang, die dan plotseling overgaat in een rockriff. ‘We are here, we come in peace on electric carriage, wanderings…’ zingt Moore. Even later gaat het weer uitgesponnen instrumentaal verder, waarbij de andere vier zich nadrukkelijk laten sturen door de ‘cues’ van de bandleider. Daardoor is het stuk – zoals ook de rest van het repertoire – geen tweemaal hetzelfde. Het tremolo-vlechtwerk gaat over in rondzingende gitaren die bij de versterkers worden gehouden en vervolgens regelrechte ‘noise’, totdat Moore er na zo’n vijfentwintig minuten een eind aan breit.
Ook de volgende drie stukken komen van ‘By the Fire’. Eerst het met een uitgesponnen pop-intro ingeleide ‘Siren’ dat een kwartiertje dansbare rock oplevert. Vervolgens ‘Hashish’, het openingsstuk van het album en een ode aan de roes – waardoor die ook veroorzaakt wordt. Wederom heel speels, melodieus en, zoals bij vrijwel alle stukken, opvallend repetitief. Tenslotte het zwaar rockende ‘Cataloupe’, waarin Ward solerend de ‘guitar hero’ mag uitgangen – de basisriff is bijna Black Sabbath. En het publiek danst. Toch zijn de contrasten binnen de stukken – tussen de ‘gecomponeerde’ instrumentale fragmenten en het feitelijke ‘liedje’ – vaak groot en de overgangen radicaal. Alsof het een soort ‘rock-suites’ zijn.
Thurston Moore krijgt er naarmate het concert vordert steeds meer zin in. Halverwege grijpt hij terug naar een song van ‘Rock N Roll Consciousness’ – ‘Aphrodite’ – waarbij eindeloos hetzelfde akkoord wordt aangehouden. En na de al genoemde lofprijzingen voor The Ex worden de Noord-Hollanders ook nog eens geëerd met de Velvet Underground-cover ‘Temptation Inside Your Heart’ – een ‘outtake’ van de Velvets uit 1968 die in 1985 op het album ‘VU’ verscheen. Dat rockt, swingt en wordt opgesierd met een heerlijke freaksolo. Al net zo toegankelijk is het afsluitende ‘Speak To The Wild’ van het ‘The Best Day’-album uit 2014. Dat de laatste drie nummers een stuk gemakkelijker in het gehoor liggen onderstreept dat Moore voor de stukken van ‘By the Fire’ de lat een paar streepjes hoger heeft gelegd.
Dat blijkt ook in de toegift, als ‘Venus’, het vijftien minuten klokkende instrumentale slotnummer van het album wordt gespeeld. Dat is na ruim anderhalf uur toch eventjes doorbijten omdat een werkelijke climax lijkt de ontbreken. Het stuk zwelt aan en dooft heel langzaam weer uit. De ontlading is er echter weldegelijk. En het mooie van dit concert is de vaststelling dat Thurston Moore nog beter zou moeten kunnen.
…
Nog te zien ondermeer: za 11 en zo 12 maart Occii, Amsterdam (beide uitverkocht); ma 13 maart De Zwerver, Leffinge (uitverkocht); di 14 maart Reflektor, Liege