Er zijn verschillende manieren om met de klankeigenschappen van metaal om te gaan. Harry Bartoia maakte er zijn levenswerk van. Peter Harden, artistiek leider en gitarist van Klang stelde het materiaal in een aantal composities die het Haagse ensemble op cd zette. Jacob Kirkegaard tast vierkante metalen platen van verschillende omvang en verschillende samenstelling af met contactmicrofoons die hij aan voor -en achterkant bevestigt. De platen worden in trilling gebracht, waarna ze door feedback blijven vibreren, al verandert de klank doorlopend door de vermenging van oorspronkelijke trilling en de optelsom van de trillingen die in het metaal teruggevoerd worden. Resultaten daarvan zijn nu uitgebracht op twee albums, ‘Black Metal Square’ (een verwijzing naar de Russische kunstenaar Kazimir Malevich en de Engelse astronoom Robert Fludd) en ‘Phonurgia Metallis’. Al luisterend plaatst hij je midden in het metaal. De platen zijn niet dikker dan een millimeter, maar ze maken een ruimtelijke indruk. Ze lijken op te zwellen tot surrealistische structuren, bollen die uit de verhitte fantasie van een koortsdromende scifi schrijver komen woekeren. Op ‘Phonurgia Metallis’ laat hij drie platen horen die even groot zijn, maar waarvan elk uit een ander materiaal bestaat: koper, ijzer en messing. De verschillen zijn aanzienlijk, al hebben ze alle drie een onverwacht wollig timbre. Wat je wel mist, gek genoeg, is variatie in afstand. Je wordt omhuld door trilling, door een brommen, een doordringend rillend gonzen. Dat kan uitdunnen tot hoge lijnen, of indikken tot een nauwelijks gecontroleerd rommelen over een breed spectrum in de bassen dat aan komt rollen als een troebele golf. Maar je krijgt nooit het idee dat je in de verte kunt luisteren. De titel heeft Kirkegaard overigens geleend van de Jezuïet Athanasius Kircher, die in de zeventiende eeuw het boek ‘Phonurgia Nova’ schreef, een verhandeling over nieuwe manieren om geluid te produceren. ‘Black Metal Square’ is een onderzoek naar de klankverschillen tussen platen van hetzelfde materiaal, maar van verschillende grootte. Het zal niet als een verrassing komen dat het geluid dieper wordt naarmate de platen groter zijn. Verrassend is wel dat de kleinste van het drietal soms klinkt als een overgeblazen tuba.