Zaterdagnacht is de iconische elektronische muzikant SOPHIE om het leven gekomen. Hugo Emmerzael neemt afscheid.
‘De eerste volle maan van het jaar heeft één van de meest stralende sterren van onze generatie per ongeluk afgenomen’
Broze scene
De afgelopen tien jaren waren misschien wel het spannendste decennium qua vernieuwingen binnen de elektronische muziek. De in Glasgow geboren muzikant SOPHIE speelde een doorslaggevende rol in deze tijd van innovatie en wist er een omvangrijk publiek mee te bereiken. Afgelopen weekend verongelukte ze terwijl ze een rots beklom om de volle maan in Athene beter te bewonderen.
Een golf van rouw en verdriet overspoelde via social media een broze scene die door de globale pandemie niet fysiek kan samenkomen om een geliefd talent en persoon te eren. Steun wordt nu gehaald uit haar veelzijdige en tijdloze werk dat zich laat kenmerken door inventieve productietechnieken, wijd uiteenlopende stijlkenmerken en een ongekend breed emotioneel register dat empathie en naastenliefde uitademt.
Verbeeldingsvermogen
SOPHIE brak door in het decennium van het hervormbare geluid: met genoeg verbeeldingsvermogen kan een muzikant inmiddels elk mogelijk geluid op de computer genereren en bewerken om een unieke muzikale wereld te boetseren die de persoonlijkheid van de artiest reflecteert.
SOPHIE zag in die grenzeloze mogelijkheden de uitdaging om het meeste van haarzelf in de muziek te stoppen: smaak, sentiment en emotie smolten samen in extreme muziek die altijd ging voor maximaal effect. Je zou haar werk kunnen zien als een logisch eindpunt van de geschiedenis van de popmuziek: een ademend, levend wezen dat al haar invloeden opslokt en samensmelt tot een vernieuwend, organisch geheel.
In Gonzo (circus) werd de muziek van SOPHIE toepasselijk geduid in een artikel over de verzamelterm ‘bubblegum bass’: suikerachtige en kinetische energiedosissen aan clubmuziek die een schijnbaar artificiële wereld oproepen die toch een logische reflectie van onze eigen wereld is. Vooral SOPHIE wist zulke flexibele muziek te maken die elastisch en oprekbaar voelt en kan opblazen en knappen als een flink bubblicious bel.
Monumentaal
Na een reeks uitzonderlijke singles en samenwerkingen met artiesten als rapper Vince Staples, popicoon Rihanna en PC Music oprichters A.G. Cook en Quinn Thomas bracht ze in 2018 haar magnum opus, het album OIL OF EVERY PEARL’S UN-INSIDES, uit.
Het album is nog steeds een van de mooiste beloftes van wat popmuziek kan zijn: qua emoties toegankelijk, maar qua geluid uitdagend. Het monumentale werk laat zich net zo makkelijk vergelijken met mijlpalen als Prince’s Purple Rain en Kate Bush’ The Dreaming als met de experimenteerdrift van verwante producers als AYA, Jam City en Arca.
Voor velen was die potentie al evident toen ze in 2015 doorbrak met de astronomische underground hit BIPP, een instant-klassieker van de Britse clubmuziek dat geavanceerd sounddesign combineert met de aanstekelijke ravemelodie en ontwapenende vocal sample van UK Garage-nummer You Can Feel the Way You Want To van Vincent Remember. Dat origineel is nog erg aanwezig in de bewerking van SOPHIE en toch komt vooral haar excentrieke productiestijl naar voren. Al zo vroeg in haar carrière wist ze haar eigen esthetiek te kristalliseren en daarmee talloze dansvloeren in extase te vervoeren.
Genie
Zoals bij zoveel opkomende internetproducers was de identiteit van SOPHIE rond haar doorbrak nog onbekend. Met haar toenemende populariteit werden de speculaties over de persoon achter die hyperkinetische muziek ook prominenter. Een lange tijd liet SOPHIE die speculatie voor wat het was, maar als inmiddels gevestigd artiest bracht ze haarzelf uiteindelijk ook naar de voorgrond en nam ze haar plek in als het popicoon dat ze voor velen voor altijd zal zijn.
Op OIL OF EVERY PEARL’S UN-INSIDES omarmde ze die rol door ook de vocalen op te nemen op power ballad It’s Okay To Cry en hybride anthem Immaterial. Tijdens optredens trad ze zelf ook meer naar de voorgrond en zette zo haar lichaam en identiteit in als een verlengde van haar creatieve zelf. Als transgender vrouw was ze zo niet alleen een grote muzikale inspiratiebron, maar ook een politiek en cultureel boegbeeld van kracht en emancipatie.
Termen als genie werden voorheen te makkelijk rondgestrooid, maar als er iemand is die deze term volledig belichaamde in alles wat ze deed, dan was het SOPHIE wel. Het is voortaan onmogelijk om nog naar haar muziek te luisteren zonder te denken aan de rijke persoonlijkheid die het tot leven heeft gewekt. BIPP op de dansvloer zal nu nooit meer hetzelfde zijn, net zoals de eerste volle maan van het jaar die zo fel scheen dat het een van de meest stralende sterren van onze generatie per ongeluk van ons heeft afgenomen. SOPHIE is 34 jaar oud geworden.