2019 zit er nu echt op. Onze medewerkers blikken terug op hun cultuurjaar. Vandaag is het de beurt aan Stijn Buyst. Hij blikt terug op de muziek die het jaar voor hem kleurde.
Stijn Buyst is redactielid bij Gonzo (circus).
“…
Laat u aan de toog niks wijsmaken door muziekpessimisten zonder Gonzo-abonnement: 2019 was alweer een fantastisch jaar met meer goeie dan slechte muziek. Of er ook meer goeie dan slechte mensen waren, laten we graag in het midden.
Ons luistergedrag was naar goede gewoonte chaotisch en schizofreen: dat komt ervan als je elke goeie luistertip van goeie vrienden, verre kennissen en ronduit slechte vrienden ter harte tracht te nemen. De stapel nog te beluisteren essentiële platen rees met andere woorden hoger dan ooit tevoren: u wil niet weten welke instant-classics hier nog op hun eerste luisterbeurt liggen te wachten.
Live in Antwerpen
Meer dan ooit beperkte ons muzikale actiegebied zich in 2019 tot Antwerpen. Het aanbod is hier nog steeds dusdanig rijk, dat het soms al lastig kiezen is binnen de grenzen van dit omhooggevallen provinciehol. Laat ons hopen dat dat onder Keizer Jambon zo mag blijven. Alle venues die we niet specifiek duiden, mag u dan ook in Antwerpen situeren.
We hadden niet verwacht dat we daar ooit nog eens gingen komen, maar we zijn dit jaar dus nog eens in Het Sportpaleis geweest. Voor het concert van Neil Young + Promise of the Real, meerbepaald en met dank aan de papa – die eerst begot niet door de security raakte, omdat het Sportpaleis een hoogst eigenaardige relatie bleek te hebben met Ticketswap.nl. Toch blij dat we erbij waren, niet alleen omdat het vuur bij ome Neil nog steeds deftig bleek te branden, maar ook omdat hij een vlammende versie bracht van ‘Cortez, the Killer’ én een bloedmooi ‘On the Beach’, een song die de Neilio al een halve eeuw niet met band gebracht had.
De Nor (zowat in alles het tegengestelde van Het Sportpaleis: mooi en gezellig, met andere woorden) kende een mooi tweede seizoen, met als hoogtepunten shows van Ignatz en de Stervende Honden en Jung an Tagen en een wonderlijke dubbel-bill met Hanne De Backer en Karen Willems en Richard Youngs, David Maranha en Chris Corsano.
Angel Bat Dawid was overal geniaal, maar toch vooral op haar derde passage op Summer Bummer, waar ze in trio met Hanne De Backer en Signe Emmeluth een oerkracht opriep, die we al lang niet meer hadden mogen ervaren. Daar zijn een paar traantjes bij gevloeid, meen ik me te herinneren. Het was dan ook de emotionele kroon op een wonderlijke avond waarbij Peter Brötzmann en Fred van Hove elkaar terugvonden en Thurston Moore samen met Farida Amadou en Steve Noble voor de uitverkochte De Studio een collectieve zandstraling van de gehoorgangen hadden geregeld.
Nog mooie Antwerpse avonden: John Dikeman, William Parker en Hamid Drake naast de Schelde, onder de blote hemel bij Onder Stroom, waar we verder ook nog mooie concerten zagen van Félicia Atkinson en Lieven Martens in duo met David Edren en Terrie Ex die in duo met Ken Vandermark zijn pijlen richtte op de aanwezige kamerplanten. Ook het nieuwe Oorstof-minifestival Visitations was veelbelovend, vooral op de avond waarop Ken Vandermarks Marker aan de slag ging met Farida Amadou, Audrey Lauro, Stan Maris en Hanne De Backer.
Toch ook weer aardig wat uurtjes in Het Bos gespendeerd, met memorabele concerten van Wolf Eyes & Farida Amadou, Black Midi, Jerusalem in my Heart, Dälek, Flying Luttenbachers en Steve Gunn, Jaap Blonks Retirement Overdue en een hartverwarmende avond rond Jan Beddegenoodts’ Rave & Resist films.
Beste festival, wereldwijd: het volstrekt terecht uitverkochte Summer Bummer 2019 (met dank aan het eindeloze stamina van Koen Vandenhoudt en Christel Kumpen, die liefdevol blijven gaan, ook wanneer subsidiecommissies voor de zoveelste keer in het duister tasten).
Beloftevolle nieuwe concertreeks, waarvan we hopen dat ze de cultuurkampf van Jan Jambon overleeft: Het Kip & De Ei, waar we onder meer spannende sets zagen van Benjamin Glorieux, Felix Kubin en Razen.
Heel goed voor veel te weinig mensen: Big Brave en My Disco in Kavka.
Wisselbeker voor beste setlist: Maurits Pauwels & De Benelux Calypsos (Arenberg). “We gaan alles nog eens opnieuw spelen, zodat ge zeker bij de helft van de liedjes kunt zeggen: “hey, dit ken ik ergens van”.” Dat was plezanter dan het op papier klinkt.
Beste concert in een kelder: John Duncan op There is a Storm, Copy That. Fre De Vos is een prima curator, hoe hard hij dat beroep ook haat.
Live in de rest van de Wereld
Tegen alle verwachtingen zijn we dus ook buiten de grenzen van de mediocre metropool getreden, afgelopen jaar. In Kortrijk (De Kreun) was Low in bijzonder goeie doen, wat ze een half jaartje later nog eens overdeden in OLT Rivierenhof (Antwerpen, jawel).
In Cinema Nova (Brussel) mochten we dan weer met veel plezier vaststellen dat Negativland nog steeds muzikaal én politiek relevant is.
Het concert van Guided By Voices (Best Kept Secret) liet ons dan weer achter in twijfel: blij om de knakkers nog eens aan het werk gezien te hebben, spijt dat het een set van maar een uurtje was en geen marathonshow, zoals GBV die wellicht nog steeds spelen bij zaalconcerten. Maar bovenal: moge de fijnbesnaarde Tobin Sprout ooit weer de finesse binnenbrengen bij Guided By Voices, die Doug Gillard met zijn lompe powerchords zo vakkundig de nek heeft omgewrongen.
Jep, zelfs in Mechelen valt er – dankzij een paar verlichte muzikale geesten – af en toe iets hoogstaands te beleven. Wij onthouden vooral de fantastische passages van Jamie Branch en het Rodrigo Amado This Is Our Language 4tet feat. Joe McPhee in KC Nona en 75 Dollar Bill in Kaffee Ine.
Winnaars in de eigen categorie
Kindertheater niet meegerekend, gingen we dit jaar maar één keer naar het toneel. Eén keer, maar ‘Aren’ van Benjamin Verdonck zat er wel weer boenk op.
Naar slechte gewoonte vielen er ook in 2019 ook weer te veel goeie doden: Mark Hollis mag dan niet veel meer uitgevreten hebben, muzikaal, maar ik mis ‘m nog steeds, idem voor Daniel Johnston en Roky Erickson. Ook Jules Deelder had er met een béétje betere speed nog heel wat pagina’s kunnen aanrijgen…
Best gelezen op fokking Facebook: de wonderlijke ‘Tot Sint-Juttemis’-reeks van concertkameraad Wim de Beuckelaer, die zich nacht na nacht muzikaal autobio graaft. Nu eens serveert Wim ons een muzikale ontdekkingstocht doorheen eindeloze lijstjes, dan weer doet hij ontroerende en herkenbare bekentenissen over zijn wonderlijke moeder, zijn geestige zonen, zijn schone vrouw of zijn politieke politieke frustraties met het boerendorp dat hij en ik samen zo graag zien. Ik zou wensen dat ik zelf ook de discipline had om mijn omgeving zo’n schone ode te schrijven.
In deze donkerzwarte politieke tijden houden we eraan om toch een lichtpuntje aan te duiden. De geestigste winnaar in de net afgelopen Vlaamse subsidieronde: Dennis Tyfus, die met deze stickercampagne duidelijk de juiste snaar geraakt heeft bij de subsidiërende overheid. Proficiat Dennis met uw allereerste subsidie en doe er iets subversiefs mee, als ge wilt, want wij hebben allemaal meebetaald!
Tweedebest gelezen op Facebook: alles van Fre De Vos, altijd sierlijk balancerend op het wild wiebelende touw tussen mensen verbinden op de wijze van Nelson Mandela en goedbedoelende zielen de gordijnen injagen op de wijze van die rare plastisch chirurg die we hier niet bij naam gaan noemen.
Platen
Over naar de plaatjes, dan maar, eindelijk? Veruit de mooiste en belangrijkste uitgave van 2019 is wellicht ‘Fred Van Hove At 80’, het boek / de 3cd box op Dropa Disc. Als u snel bent kan u misschien nog één van de laatste exemplaren scoren. U zal vergeefs zoeken naar een track van Fred op bijgevoegde mixtape, omdat het doodzonde zou zijn te knippen in Fred zijn wonderlijke hersenspinsels op piano en orgel.
Verder, uit het blote hoofd genoteerd en in alfabetische volgorde, de rest van onze Top Achtentwintig:
- 75 Dollar Bill – I Was Real
- Terry Allen and the Panhandle Mystery Band – Pedal Steal + Four Corners
- Ka Baird – Sapropelic Pycnic
- Angel Bat Dawid – The Oracle
- Big Brave – A Gaze Among Them
- J.R. Bohannon – Dusk
- Jaimie Branch – Fly Or Die II
- Bill Callahan – Shepherd in a Sheepskin’s Vest
- Nick Cave and the Bad Seeds – Ghosteen
- From Wolves to Whales – Dead Leaves Drop
- G A B B R O – Granular
- Billy Hart & Eric Thielemans – Talking About the Weather
- Frank Hurricane & Hurricanes of Love – Life is Spiritual
- GNOD – Just Say No to the Psycho Right-Wing Capitalist Fascist Industrial Death Machine
- Ignatz en de Stervende Honden – Deadbeat Freedom
- Interstedelijk Harmonium Ensemble – Interstedelijk Harmonium Ensemble
- Shahzad Ali Ismaily + Niels Van Heerthum – Sea Legs / Hum Back
- Jung An Tagen – Proxy States
- Louise Landes Levi, Timo Van Luijk, Bart De Paepe – Kami
- Thurston Moore – Spirit Counsel
- Aki Onda & Paul Clipson – Make Visible the Ghosts
- Ottla – Ottla
- Poor Isa – Let’s Drink the Sea and Dance
- Matana Roberts – Coin Coin Chapter Four: Memphis
- Arthur Russell – Iowa Dream
- Nate Young – Volume One: Dilemmas of Identity
- Zero Years Kid – Ongerijmde Rijmen
…”
Tracklist
Zero Years Kid – Ongerijde Rijmen
Big Brave – Muted Shifting of Space
Jung an Tagen – Wreath Products D#, F#
John Bohannon – The Sorcerer’s Hand
Nate Young – Mindless Voices
75 Dollar Bill – WZN3 verso
Angel Bat Dawid – We Are Starzz
Nick Cave and the Bad Seeds – Night Raid
Jaimie Branch Fly or Die II – Love Song
Daniel Johnston – I met Rocky Erickson