Ruim twintig jaar geleden werd het dancegenre volwassen met klassieke albums van Underworld, Orbital en Leftfield. Hoewel de single de maatstaf bleef, komen er nog regelmatig albums uit die het genre in leven weten te houden. Maurice Dumont vond enkele recente voorbeelden.
Het is al een tijdje mode bij oudere bands om hun klassieke albums terug integraal live uit te voeren. De stijgende vinylverkoop is grotendeels te danken aan dergelijke klassiekers. Deze behoefte aan context lijkt een tegenreactie op het gefragmenteerde luisteren naar downloads, wat eigenlijk de norm is. Ook Underworld tourt momenteel rond met een integrale uitvoering van hun ruim twintig jaar oude debuutalbum ‘dubnobasswithmyheadman’. Het album bleek in de loop der jaren de blauwdruk van een genre: albums die het geluid van de dansvloer vertaalden naar de slaapkamer of de koptelefoon en daarbij de contouren van klassieke rock- en indie-albums hanteren. Helaas werd datzelfde Underworld dankzij ‘Born Slippy’ en ‘Trainspotting’ al snel geassocieerd met festivaltechno, en bij hun recente optreden op de STRP-biënnale leek het grootste deel van het publiek dan ook vooral voor die ene hit te zijn gekomen en minder voor het baanbrekende album.
Intelligente dansmuziek
Het vergt kennelijk veel zelfbeheersing en geduld om binnen de gejaagde clubcultuur te werken aan een evenwichtig en gelaagd album. De single is voornamelijk het beeld van het genre blijven bepalen en het ‘dance-album’ werd een subgenre waarin de muurbloempjes en intellectuelen zich afzetten tegen de vercommercialisering van de dansvloer. Vandaar dat ook de term IDM (Intelligent Dance Music) haar intrede deed, al wordt daar vooral muziek mee aangeduid die amper dansbaar is – denk aan Autechre, Aphex Twin, Boards of Canada, maar ook aan Lamb, dat ooit een album opnam met de veelzeggende titel ‘Fear of Fours’.
Tussen enerzijds het commerciële en anderzijds het intelligente geweld beweegt zich nog een klein stroompje van producers dat zich toelegt op de kracht van de eenvoud. Zij maken subtiele, doch bezielde vierkwarts-dansmuziek. Die muziek riekt naar nostalgie en het past er wel bij dat zulke producers zich hullen in een mist van romantiek of verzet. Een actueel voorbeeld is Levon Vincent, die al enkele jaren de aandacht trekt met in eigen beheer en zonder noemenswaardige promotie uitgebrachte twelve-inches, in de regel slechts voorzien van een binnenhoes en een gestempelde tracklist, en die nu op eenzelfde spartaanse wijze zijn titelloze debuutalbum uitbrengt (zie de recensie verderop in deze Gonzo.) Purisme op alle vlakken, lijkt zijn motto.
Slow listening
Mike Greene, alias Fort Romeau, heeft het in de bio bij zijn nieuwe album ‘Insides’ over slow listening en dat is ook wat de geduldig kabbelende nummers vereisen. Ook hij gebruikt een vertrouwd idioom, maar bereikt daarmee in het opener ‘New Wave’ en in de langgerekte afsluiters ‘Latel’ en ‘Cloche’ een intieme en intense schoonheid.
Op Instagram wees iemand me op het vorig jaar verschenen album ‘Behind Reshaped’ van youAND:THEMACHINES (pseudoniem van Martin Müller). Het betreft remixen van een eerdere plaat, die – zo bleek – in Gonzo (circus) #116 nogal lauw ontvangen werd. (‘Dit is een moeilijke plaat. Niet opvallend genoeg omdat het gewoon het zoveelste in zijn genre is. Maar ook te goed om zomaar verticaal te klasseren.’) De remixplaat bevat mooi werk van XDB, Freund der Familie, Marko Fürstenberg, Luke Hess en labelgenoten Analog Roland Orchestra, zo ergens tussen dub techno en deephouse, twee genres die de laatste tijd enigszins zijn ingeslapen. Desondanks mag deze plaat er zeker zijn, dus ik besloot de originele ‘Behind’ ook eens een kans te geven, en dat is al evenzeer de moeite. Het bevat repetitieve nummers waaraan je langzaam verslaafd raakt. Het is typerend dat zo’n plaat weinig opzien baart en mijn collega destijds in verwarring bracht: te subtiel, weinig vernieuwend… wie zit er eigenlijk op te wachten? Toch blijken dergelijke platen soms slow burners, die in de loop der jaren hun weg naar een trouwe schare fans weten te vinden. (Voorbeelden? Luister naar de Mixcloud Monday-mix bij dit artikel.)