Bel 80 (1980-1989)

De Renaissance van de Belgische popmuziek begon niet met dEUS, Ozark Henry of Novastar. De prehistorie van onze nationale popgeschiedenis werd vormgegeven in de periode 1960-75. Pas met het overwaaien van de Britse punkgolf, in haar kielzog gevolgd door new wave, zette de vaderlandse scène een cruciale stap naar volwassenheid en zelfbewustzijn. Begin jaren 1980 groeide stilaan het besef dat niet alles uit Engeland of Amerika per definitie blonk als goud. De Do It Yourself-attitude van de Britse punks stimuleerde massa’s jongeren om zelf een band te beginnen. Enige technische bagage was daarbij niet echt noodzakelijk. Talent was uiteraard een must, maar inzet, gedrevenheid en geloof in eigen kunnen waren minstens zo belangrijk. Al gauw laten, in navolging van overzeese geestesgenoten, talloze groepen van zich horen: The Kids, Red Zebra, De Brassers, The Names, The Scabs of Siglo XX. Op hun beurt beïnvloeden die een hele generatie muzikanten. Er wordt duchtig geëxperimenteerd en het spectrum bestrijkt nu werkelijk alles tussen pop, rock, ska, elektronica, et cetera. Het begrip ‘Belpop’ is geboren. Een eerste lovenswaardige poging om dat rijke verleden in kaart te brengen, was ‘Witlof From Belgium’. Onder auspiciën van radiomaker Gust De Coster lanceerde de toenmalige BRT in 1990 een gelijknamig radioprogramma, nadien gevolgd door een boek en drie compilatiecd’s. Zeven jaar later verscheen ‘Big In Belgium’, een dubbelcd als soundtrack bij het Studio Brussel programma van Mark Lefever en het boek van Jan Delvaux. Hoe goed en oprecht beide initiatieven ook waren, het hongergevoel werd niet helemaal bevredigd. Nu de jaren 1980 populairder zijn dan ooit (meer zelfs dan ze destijds waren), leek de tijd opnieuw rijp voor een grootschalige, diepgravende duik in het verleden. Studio Brussel engageerde Marcel Vanthilt –ooit nog frontman van het markante dadaorkest Arbeid Adelt!– om op zondagavond in de nationale archieven te snuisteren. Omdat een uur uitzendtijd per week niet alles vertelt, is er nu ook de tiendelige cdreeks ‘Bel 80’. Chronologisch en met zowel aandacht voor de essentie als voor de onvermijdelijke ééndagsvliegen en gimmicks vertelt deze collectie voor het eerst het min of meer complete verhaal van de Belgische pop.
‘Bel 80’ is bovendien op geen enkele manier een gemakzuchtige herhalingsoefening. Overlappingen zijn uiteraard onvermijdelijk, maar het bijzondere van deze serie is dat deze keer ook heel wat aandacht ging naar minder voor de hand liggende bands zoals bijvoorbeeld 3 Angry Poles (‘Motorcycle Maniac’), Aimless Device (‘No Friend Of Mine’) of Adult Fantasies (‘The Sandman’). Tot halverwege het decennium blijft voornamelijk new wave het geluid bepalen en dat levert veel -al dan niet vergeten- pareltjes op van onder meer 1000 Ohm (‘A.G.N.E.S.’), Aroma Di Amore (‘Gorilla Dans De Samba’), Noise Abroad, een project van Luc Van Acker en Dave Allen (Gang Of Four, Shriekback) (‘Vent That Spleen’), Mensen Blaffen (‘De Mensen Blaffen’), Poésie Noire (‘Starvation Of The Mind’), Revolting Cocks (‘No Devotion’), Men 2nd (‘You Owe Me Something’) en A Split Second met ‘Flesh’ dat de geschiedenis inging als katalysator van de new beat. De absolute buit van deze serie is de aanwezigheid van Flesh & Fell. En dan nog met én ‘Emma’ én ‘Hunger’, twee van de meest gezochte en bijgevolg peperdure undergroundhits van het era. Daarnaast werden een aantal valkuilen handig omzeild en koos men niet automatisch voor de gekende en voor de hand liggende nummers. Zo krijgen we bijvoorbeeld ook ‘The Fear In My Heart’ van Luc Van Acker, ‘Bazooka Joe’ van Tc Matic of het tegendraadse ‘Romantic’ van The Employees geserveerd in plaats van alleen maar radiohits. De complete tracklisting is, met circa 200 nummers, goed voor een halve Gonzo. Vandaar deze beknopte en arbitraire opsomming: Telex, Der Polizei, Allez Allez, Marine, Front 242, Polyphonic Size, Nacht Und Nebel, Isabelle Antena, Pas De Deux, The Neon Judgement, Soft Verdict, Anna Domino, 2 Belgen, Dirk Blanchart, Luna Twist, Lavvi Ebbel, Lio, La Muerte, The Weathermen en The Paranoiacs naast alle eerder vermelde bands. Vanaf 1988 steekt in België de new beat de kop op en bijgevolg mochten ook Erotic Dissidents, Taste Of Sugar, Code 61, Lords Of Acid, Praga Khan of Amnesia niet op het appèl ontbreken. Vanaf dan gaat het echter steil bergafwaarts. De kleffe, rotcommerciële drab is dan niet meer te overzien. Voor de Gonzolezer is het feestje dan definitief voorbij. Of u moest natuurlijk stiekem houden van Soulsister, The Radios, Clouseau, Won Ton Ton of Vaya Con Dios. Hoe dan ook een huzarenstuk en een essentieel naslagwerk voor nostalgici, popfanaten en verzamelaars met licht chauvinistische trekjes.

tekst:
Gonzo (circus)
geplaatst:
ma 5 jan 2015

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!