Standstill To Motion

Ultra, de Nederlandse postpunkbeweging verdween even snel als zij opkwam. Na amper een half jaar, wanneer we Ultra definiëren aan de hand van de gelijknamige serie concertavonden in het Amsterdamse jongerencentrum Oktopus. Maar de beweging louter toeschrijven aan het Amsterdamse podium zou de Ultra-modernen te kort doen. In heel Nederland greep begin jaren 1980 de vernieuwingsdrang om zich heen: van het Eindhovense Nasmak (de eerste Nederlande band die een John Peel Session deed) tot het Nijmeegse Mekanik Kommando. De Minny Pops kan worden beschouwd als de centrale band van de scene; actief sinds 1978, koel en minimalistisch, zang rond een ritmebox, hoekig als een vierkant. Wally van Middendorp en consorten zouden het schoppen tot Factory Records en de voorprogramma’s van Joy Division en XTC. Maar Ultra bleef een abstract begrip: alle groepen die Ultra genoemd werden, verschilden enorm van elkaar, bands bestonden kortstondig of waren vooral bezig met hun ontwikkeling in plaats van het in stand houden van de beweging. Vele DIY-experimenteerders zagen niets in het Ultra-begrip, want in een hokje worden geplaatst, was artistieke zelfmoord. De grote uitdrager van de beweging, het legendarische tijdschrift Vinyl, verklaarde in 1982 de beweging tot geschiedenis. Ultra verdween en werd vergeten. Door iedereen. Tot nu. Retromanie in de Lage Landen weerklinkt, de vergrijsde spelers van toen hergroeperen zich in Ultra-jaar 2012 met een reeks aan optredens, (her)uitgaves en boeken. ‘Standstill In Motion’, het liveconcert van de Minny Pops in de Melkweg op 19 maart 1981 doet (incluis dvd) in voortreffelijke kwaliteit de noodzaak van toen herleven. En de re-release ‘Dokument Plus’ bundelt niet alleen de destijds uitgegeven compilatie van flexi-discs uit de periode 1981-1982, uitgeven door het blad Vinyl, maar voegt daar notabele en obscure Nederlandse acts aan toe zoals Vice, Cargo Cultus en Bazooka. ‘Dokument Plus’ herbergt ook Cabaret Voltaire, Eyeless In Gaza en Virgin Prunes, want Vinyl keek verder dan zijn grenzen. Net zoals de Ultra-modernen: hun muziek is een reflectie van de tijd van toen, met zijn wanhoop, ontevredenheid, twijfel en onzekerheid, die barrières doorbrak, vernieuwend moest zijn, dwars door alles wat conventioneel was. Ultra dus, laat het smaken.

tekst:
Martijn Venekatte
beeld:
MinnyPops_StandstilltoMotion
geplaatst:
ma 5 jan 2015

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!