Het Zweedse Cult Of Luna formeerde zich in 1998 en is sindsdien een grote naam geworden, zeker in Europa. Dit heeft het septet voornamelijk te danken aan het jarenlange intense toeren. Ze namen steeds uitgebreid de tijd om elk album te promoten, in het achterhoofd houdend dat de podiumbelevenis indrukwekkender overkwam dan iedere poging om de sound op band te vatten. Niet dat de albums rommel zouden zijn, integendeel. Toch zijn er bands die live altijd beter tot hun recht komen dan op plaat, mede door het geproduceerde volume. Denk aan genregenoten Isis of de bulder- en geldingsdrang van Swans. Eternal Kingdom uit 2008 was hun eerste conceptalbum, een narratief gegeven dat ze later verwerkten in een boek annex audioboek. Die combinatie was dermate intensief dat de band besloot een pauze in te lassen. Zich opladen, een echt nieuw album maken en pas dan weer op toer gaan. De keuze was duidelijk de juiste, want Vertikal is een zeer evenwichtig, heel goed opgebouwd album. Basis voor het conceptuele verhaal is deze keer de film Metropolis van Fritz Lang, al is het geenszins een filmscore. Rustige, naar ambient neigende fragmenten wisselen af met de loeiharde postmetal. Het is soms even wennen aan de symfonisch aandoende geluidsmuren die worden opgetrokken. Ze zijn namelijk iets prominenter aanwezig dan voorheen. The One begint nog relatief rustig, al zit de stem van Johannes Persson meteen vooraan in de mix om de lieflijkheid aan gort te schreeuwen. Machinale ritmes nemen het al snel over, samen met de vertrouwde geluidsmuren die alsmaar meer een hoofdrol gaan opeisen. Het album bouwt eigenlijk in zijn geheel naar een apotheose, terwijl het voorheen meestal per nummer gebeurde. Daardoor klinkt Vertikal als één geheel, wat steeds met elk voorgaand album al de bedoeling was. Deze keer zijn de Zweden prima geslaagd in hun opzet, voor het eerst zonder mankementen. Isis is niet meer, Cult Of Luna heeft de band inmiddels ruimschoots ingehaald, kwalitatief en qua populariteit. Mooi zo.