Karlheinz Stockhausen’s Tierkreis

‘Tierkreis’ van Karlheinz Stockhausen is een wonderlijke compositie bestaande uit twaalf delen. Elk van de korte stukken is genoemd naar een teken uit de dierenriem. Origineel componeerde Stockhausen de melodieën voor speeldoosjes. Zeer geraffineerde speeldozen, aangezien de compositie vol zit met complexe ritmes. De melodieën zijn serieel gecomponeerd, dat wil zeggen dat er niet van de normale toonladder is uitgegaan maar van een serie noten die op een andere wijze is geordend. Dat levert een vreemde, maar prachtige sfeer op. Een nieuwe klankwereld waarin zachte dissonanten kalm rondzweven. ‘Aries’, het eerste teken uit de dierenriem, is het eerste stuk op de cd. Het begint met het opwinden van de speeldoos, waarna de melodie klinkt. Meteen verwonder ik mij over de klank van het apparaatje en luister waar de muziek naar toe gaat. Totdat het Bruno Heinen Sexter er opeens doorheen begint te spelen. Dat is zonde, Stockhausens ‘Tierkreis’ heeft uit zichzelf genoeg zeggingskracht. Het ‘verjazzen’ van klassieke muziek gaat vaker de mist in (denk aan Jacques Louissiers Bach-bewerkingen). Of het nu Beethoven of Stockhausen betreft, maakt niet uit. Over het algemeen is het geen goed idee. Bruno Heinen en zijn sextet komen op de cd een enkele keer in de buurt van de stukken van Stockhausen, maar zitten er over het algemeen goed naast. Het is wachten en verlangen op de momenten waar de speeldoosjes weerklinken. Het enige waar de plaat goed voor is, is om weer eens te denken aan het origineel en dat uit de kast te pakken.

tekst:
Jan Nieuwenhuis
beeld:
BrunoHeinenSextet_KarlheinzStockhaus
geplaatst:
ma 5 jan 2015

Nog meer nieuws krijgen over muziek en kunst?

Schrijf je in op de Gonzo (circus)-nieuwsbrief!