Veld_ver_Slagen is een nieuwe reeks over de ontwikkelingen in het veld. Gesprekken met de mensen achter de concertzalen, kunstencentra, festivals en evenementen. Hoe doen zij hun werk en wat drijft ze? Hier vind je de antwoorden.
Ze doen het al zes jaar, de staf van het Nederlandse )toon)-festival. In samenwerking met Haarlems poppodium het Patronaat programmeren ze elk voorjaar een indrukwekkende reeks experimentele muzikanten die verspreid over zes dagen hun oneindige avonturiersschap tonen. )toon) heeft daarbij aandacht voor de pioniers, zo stonden onder anderen Faust, Suicide, Keith Rowe en Tony Conrad al op het podium, net als een nieuwe lichting jonge muzikanten met een hoge dosis avontuur achter de kiezen. Spil van de organisatie is journalist Peter Bruyn, die gedreven door zijn eigen oneindige muzikale fascinatie als geen ander weet wat er gaande is in de experimentele ondergrondse.
Is het zo dat een festivalpromotor/programmeur zich tegenwoordig actief moet richten op minstens twee of meer kunstvormen om succesvol te kunnen zijn?
Bruyn: “Nee, waarom zou dat moeten? Als je een festival over Centraal-Aziatische neusfluitmuziek of over middeleeuwse schilderkunst organiseert, moet je je ook daartoe beperken – hooguit iets breder gaan als je de zaken in een groter perspectief plaatst. Maar niet omdat je meet meer kunstvormen mogelijk meer publiek trekt. Dat zou opportunistisch en onheus zijn. )toon) is ontstaan doordat wij als curatoren zagen dat musici en hedendaagse beeldmakers steeds meer van dezelfde middelen (pc, digitale media) gebruik maakten. Dat is het uitgangspunt geweest voor het festival. Die digitale elektronica staat ook centraal bij )toon). Niet de muziek of de beeldende kunst, dat zijn er de uitingsvormen van.”
Veel festivals worstelen met het ontwikkelen van een eigen unieke identiteit, iets dat vandaag de dag extreem belangrijk is als je een ‘product’ wilt neerzetten. Hoe ontwikkelen jullie die identiteit?
“Schoenmaker blijf bij je leest. Herformuleer iedere keer opnieuw je uitgangspunten en programmeer niets vanuit een opportunistische motivatie: ‘Het sluit eigenlijk niet aan bij de rest van het programma, maar het trekt wel lekker veel publiek!’ Voordat je het zelf in de gaten hebt, verwatert je festival.”
Nu door het internet de gang naar de platenzaak minder snel wordt gemaakt, lijken concerten de enige ‘pure’ ervaring die je niet van het net kunt halen. Hoe zien jullie dat en hoe speel je daarop in?
“Er bestaat nog altijd een groot verschil tussen het downloaden van ‘losse tracks’ en het spelen van een compleet album, inclusief vormgeving en informatie van de hoes. Maar inderdaad, een concert laat zich niet digitaal vangen. )toon) programmeert concerten. Dat maakt deel uit van ons festival, maar heeft verder niet te maken met ‘inspelen op’.”
De afgelopen twee jaar zie je veel jaren 1980-1990 bands optreden, vaak na een soort reünie. Deze zijn populair en trekken nog steeds volle zalen. Hoe ga je als programmator om met die aanbiedingen? Vind je dat ze de doorstroming van nieuwe bands in de weg staan?
“Dat geldt natuurlijk vooral voor ‘popfestivals’ en )toon) kun je geen ‘popfestival’ noemen. Overigens trekken reünies doorgaans een ander, ouder, publiek dan nieuwe bands, maar er zijn zeker overlappingen. )toon) concentreert zich op ‘nieuw’, maar brengt in het kader van ‘het in perspectief plaatsen’ ook acts die een aanzet hebben gegeven tot de hedendaagse ontwikkelingen in de elektronische kunst en muziek, zoals Suicide, Faust, Roedelius en Aux-88.”
Maken jullie gebruik van Gonzo als tipgever/informatief medium en in welk opzicht gebeurt dat?
“Gonzo blijft het kleine Benelux-zusje van The Wire en wordt door ons gekoesterd.”
Dit jaar dus helaas geen )toon)-festival: subsidies zijn nodig voor de organisatie van het festival, maar die konden op korte termijn niet meer worden gegarandeerd en dus konden er ook geen definitieve programma-afspraken worden gemaakt. En omdat )toon) graag een lentefris festival wilt blijven en niet naar het najaar wenst te verhuizen, slaan ze gewoon een jaartje over om in 2008 des te sterker terug te komen. Meer informatie spoedig op de website van )toon).