In de Belgische pers doet het verhaal de ronde over een hernieuwd ‘Belgisch gevoel’. U weet wel: we hebben een Nobelprijs gewonnen, we gaan eindelijk nog eens naar een wereldkampioenschap voetbal (dat we hoogstwaarschijnlijk zullen winnen) en met Stromae is er na dertig jaar een erfgenaam van Jacques Brel opgestaan, die aan beide kanten van de taalgrens leuk gevonden wordt. Eén artikel ging zo ver om deze ‘Belgian Solutions’ (uit op MediuMer) van David Helbich ook in dat Nieuwe Belgitude-verhaal te betrekken.
Helbich, een Berlijnse kunstenaar-componist die in Brussel woont, verwondert zich dagelijks over allerlei bric-à-brac oplossingen die hij in het straatbeeld tegenkomt: een gebroken lantaarnpaal die met tape bijeen wordt gehouden, een trap die nergens heengaat, bizarre wegmarkeringen of een ‘à louer’-aanplakbiljet dat met de vermelding ‘juste pour vendre le papier’ in een winkelvitrine hangt. En plakband. Héél veel plakband. Tot op een vliegtuigvleugel toe. Helbich begon in 2006 met het fotograferen van de scenes en toestanden die hij aantrof. Aanvankelijk deelde hij ze in een Facebook-album met vrienden, maar spoedig werd het een Facebook-pagina, die ondertussen aan 11.000 ‘likes’ zit.
De foto’s geven een beeld van België en Brussel als de heerlijk absurde chaos die het (onder andere) is. De oplossingen zijn subtiel én bruut, poëtisch én onhandig, ontroerend én lelijk, vaak in verschillende onderlinge combinaties. In verkeerde handen zou deze verzameling foto’s een verzuurde aanklacht kunnen worden, maar Helbich heeft er een mooie liefdesverklaring van gemaakt.
Er zijn raakpunten met die andere vaak gedeelde Facebook-pagina genaamd ‘Ugly Belgian Houses’, maar Helbichs collectie beelden heeft niet het bijtende sarcasme daarvan. Ook moesten we hier en daar denken aan ‘Brussels Type’ van Sam van Steendam, maar die ode aan de oude Brusselse lettrages is dan weer schaamteloos nostalgisch, terwijl Helbich duidelijk met beide voeten in 2013 staat.
De foto’s zijn natuurlijk snapshots, dus ze op kadrering of compositie beoordelen is niet aan de orde. Meer dan een fotografische oefening is het boekje een kijkoefening: wie maar lang genoeg in ‘Belgian Solutions’ heeft gebladerd, gaat hopelijk vanzelf op zoek naar zijn eigen ‘solutions’. Ook de Facebook-pagina werkte behoorlijk aanstekelijk, want ‘Belgian Solutions’ bevat diverse bijdragen van lezers – die overigens niet exclusief in België zijn gemaakt, getuige een foto van een vuilnisbak met op de achtergrond de Akropolis.
‘Belgian Solutions’ is – gelukkig maar – géén koffietafelboek. Het boek is gemaakt op het formaat waarop we vroeger allemaal onze vakantiefoto’s lieten afdrukken, bij de plaatselijke drogisterij. Het is bovendien voorzien van een stoffen cover, van een materiaal waarmee ondergetekende de wand achter zijn badkamertegels watervast heeft gemaakt. Toch maar eens kijken of we daar geen foto van hebben liggen, voor een eventuele volgende editie…
