Sinds een paar jaar verzorgt het Groninger Museum bij specifieke exposities een audiotour, waarbij nationale en internationale muzikanten gevraagd wordt muziek aan te leveren bij een kunstwerk. Door die kruisbestuiving kunnen muziekliefhebbers kennismaken met beeldende kunst en kan de museumbezoeker in contact komen met eigentijdse (pop)muziek.
Bolhuis gaat graag intuïtief te werk. Zo ook voor Sleepwalker. Met in zijn achterhoofd de muziek die hij componeerde bij het schilderij ‘Winter'(1899) van Edvard Munch, maakte hij inkttekeningen op negen opgespannen doeken van 1,5 bij 3 meter, die verspreid over de ruimte staan. Een enkel doek vertoont een herkenbaar beeld (een stralende volle maan tegen een diepzwarte achtergrond), maar het merendeel bevat organische lijnenpatronen, als een stream of consciousness aangebracht. Op zes andere doeken worden zwart/wit-animaties vertoond, die geleidelijk verschijnen. Zowel tekeningen als animaties zijn repetitief, maar vol beweging. Zoals ook de muziek die gedurende de installatie klinkt en die de centrale focus vormt.
Samen met vaste alt-violiste Saskia Meijs creëert Bolhuis geïmproviseerde soundscapes, grotendeels gebaseerd op digitale en analoge loops. Waar Meijs voortdurend vioolklanken blijft produceren, verspringt Bolhuis van analoog orgel naar elektrische gitaar, naar laptop. Continu in beweging. In eerste instantie staan de meeste toeschouwers rondom het duo gegroepeerd, vermoedelijk in afwachting van herkenbare songs, maar na een minuut of tien begint de onrust binnen het publiek toe te slaan. Terwijl het geluid van de almaar voortdurende muziek langzaam blijft aanzwellen, taait een gedeelte van het publiek af, maar begint een enkeling ook de ruimte te verkennen, met verrassende ontdekkingen tot gevolg.
Zo is er bijvoorbeeld één plek te vinden waar je de muziek kunt ontlopen door in de voortdurende ruis van een gitaarversterker op te gaan, kijkend naar een hypnotiserende animatie van een zich uitrollend en weer intrekkend inktpatroon. Jammer is dat de tegenstelling tussen licht en donker die in de schilderijen en animaties sterk naar voren komt, niet vertaald kon worden naar een lichtplan. De (gedeeltelijke) duisternis die de installatie extra kracht had kunnen bijzetten was niet mogelijk door de voor het paviljoen geldende lichtvoorschriften.
Het selecte gezelschap dat zich uiteindelijk niet heeft laten afschrikken door de aanzwellende kakofonie van geluiden (extra aangezet door het gebruik van een twintigtal verdekt opgestelde tape-recorders) ontwaakt aan het eind van de ongeveer veertig minuten durende droomwandeling door de plotselinge zang van Bolhuis. Het is een prettig en zacht ontwaken. Langzaam zoeken mensen weer contact met elkaar om hun droom met elkaar te delen. Een droom die niet meer valt terug te halen. De animaties zijn gestopt. Het enige wat rest is de stilte van de inkttekeningen.
Gezien: Sleepwalker van Richard Bolhuis, Groninger Museum, 1 maart 2013.
Tekst: Wouter de Boer – Beeld: Josephine Kurvers
De inkttekeningen die deel uitmaken van Sleepwalker zijn in de eerste week van maart 2013 nog op afspraak te bezichtigen in het Coop Himmelb(l)au Paviljoen van het Groninger Museum.
Sleepwalker wordt nog eenmaal uitgevoerd in het Van Gogh Museum te Amsterdam.