Listen to this, de achtdelige serie van het Muziekgebouw aan het IJ, begon vrijdag 19 oktober uitstekend. De serie bestaat uit concertavonden met een mix van pop, elektronica en moderne gecomponeerde muziek. Van deze extra lange aflevering werden het voor- en naprogramma door Gonzo (circus) en Amsterdam Dance Event verzorgd.
De avond begon op het magnifieke Foyerdeck met uitzicht over het IJ. Gonzo (circus) dj’s Martijn Venekatte en The No verzorgden gastvrije klanken voor een ontspannen begin van het programma. Een rode Fender Jazzmastar en een bloemenkrans die op de grond lagen, kondigde de aanwezigheid van Every Bolt Rumbling al aan. Voor deze gelegenheid trad Arvind Ganga a.k.a. Every Bolt Rumbling in dialoog met de danseres Melissa Cisneros. De subtiel opgebouwde en toch krachtige psychedelische gitaardrones vormden de basis voor een wisselwerking met een hoge dosis energie. De fysieke interactie met zowel de gitaar, het mes, de schuurspons, maar vooral met Melissa Cisneros, leken soms een emotionele uitbarsting, meestal een theoretisch onderzoek tussen het chaotische tapijt van geluid en de in felle kleuren gestoken ledematen.
Het hoofdprogramma voltrok zich in een redelijk gevulde grote zaal. Erik Bosgraaf op blokfluit werkte samen met componist Jorrit Tamminga achter de knoppen. Explosieve distortion-partijen werden afgewisseld met serene New Age-achtige klanken. In het tweede stuk reflecteerde de blokfluit op zichzelf en de ruimte door zijn eigen melodie via een sampler telkens als een echo terug te laten komen. Indrukwekkend spel en dito interactie tussen een klassiek instrument en hedendaagse techniek.
Het pièce de résistance van de avond draaide om de inzet van de iPad als instrument. Het iPad Concerto van Ned McGowan uitgevoerd door Susanne Borsch en het Sinfonia Rotterdam zou het begin van een nieuw tijdperk kunnen zijn. Acht bestaande apps (allen te verkrijgen via de bekende iTunes store: Geo Synth, Bowls HD, TC-11, TapStereo, Monolith LOOP, MadPad, SampleWiz and Animoog) worden gebruikt in het driedelige werk. Tijdens het concert wordt afwisselend op een groot scherm het spel van Susanne Borsch getoond en wat er op het scherm van de iPad gebeurt. Het intuïtieve karakter van het apparaat is duidelijk zichtbaar. De kwaliteit van het geluid dat de apps produceren, is echter nog niet geweldig. Het blijft bij een benadering van de analoge klanken of een vergelijkbaar resultaat uit een kleiner apparaat. Voordat van een werkelijke revolutie gesproken kan worden, zullen apps uitgebreid moeten worden, de rekenkracht van de iPad vergroot en de reactie van het touchscreen verfijnder. Tot die tijd genieten we beter van de non-app-versie.
In het naprogramma mochten we eerst ervaren dat Jeroen Lauwers sinds zijn wederopstanding in 2007 als Red Stars over Tokyo gegroeid is tot een artiest die ook live zijn beloftes uit de studio waar kan maken. Daarna was het de beurt aan de installatie 4D SOUND van Paul Oomen, Sonostruct en Bloomline Acoustics om een niet te vergeten ervaring te verzorgen. Op een ruim zestig vierkante meter staan zestien zuilen met daarin achtenveertig speakers, steeds in elke zuil drie boven elkaar. Resultaat: adembenemend! Het geluid komt niet ergens vandaan, maar het geluid is. Het geluid beweegt zich door de ruimte tussen de zuilen, van onder naar boven, in cirkels en als een zwerm vogels door de lucht. En het genieten is geweldig. Achtereenvolgens brachten Marko Ciciliani en Peter van Hoesen een speciaal voor dit systeem gecomponeerd werk ten gehore; beide niet licht in het gehoor liggend, maar des te beter om intens te ervaren. Afsluiter van de avond was Qindek die met kleurrijke techno de 4D SOUND installatie omtoverde in een 4D Dance Event.
Gezien: Listen To This! 19 oktober 2012, Muziekgebouw aan’t IJ, Amsterdam
Tekst: Michiel de Jong – Foto’s: Eric Lake